Page 32 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 | 4.Ünite

4 ÜNİTE

METNİ ANLAMA VE ÇÖZÜMLEME

1. Okuduğunuz metinden alınan “Dirmit, Elmas’ı özledikçe içindeki şüpheyi, korkuyu attı. Düştüğü
suçluluk duygusundan yakasını kurtardı.”, “Dirmit o başına dikildikçe, kafasının içinde dönüp do-
lanan süslü, özlü sözleri bulutların tepesine uçurdu.” cümlelerindeki deyimlerin altını çizip an-
lamlarını cümlenin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi TDK’nin Türkçe Söz-
lük’ünden kontrol ediniz.

2. Yazarın metinde Dirmit’i tulumba gibi cansız bir varlıkla konuşturmasının nedeni ne olabilir?
3. Atiye’nin Dirmit’le ilgili kaygısının nedeni nedir, bu kaygısını gidermek için neler yapmıştır?
4. Şiir yazma konusunda Dirmit’e yasaklar konulması onu nasıl etkilemiştir?

5. Uçak, Dirmit ve köylü kadınlar için ne anlam ifade etmektedir? Dirmit ve kadınlar, hangi olaylar-
dan sonra uçağa bu anlamları yüklemişlerdir?

6. Okuduğunuz metinde düşsel ögelerin yer aldığı bölümleri gösteriniz. Bu ögelerin metnin dil ve
anlatımına katkısını söyleyiniz.

7. Metin, hangi edebî tür ile benzerlik göstermektedir? Metnin dil ve anlatım özellikleri ile içeriğini
göz önünde bulundurarak söyleyiniz.

8. Metinde anlatıcı ve anlatıcının bakış açısını gösteren cümlelere örnekler veriniz.
9. Genellikle postmodern romanlarda kullanılan pastiş tekniği; roman içerisinde şiir, mektup, des-
tan, masal gibi metin türlerinin söyleyiş ve biçim özelliklerini kullanarak bir benzerini yazma, öy-
künmedir. Okuduğunuz metinde bu tekniğe örnek olabilecek bölümleri gösteriniz.
10. Okuduğunuz metindeki temel çatışmayı söyleyiniz. Bu çatışmanın temaya katkısını belirtiniz.

11. “Latife Tekin, yaşadığı topraklardaki insanların dünyayı algılayışını eserlerine yansıtabilmek için
klasik romanın olanaklarının yeterli olmadığını düşünmüştür. Bu yüzden halk edebiyatını ve kül-
türünü temel alarak yeni bir biçim geliştirme çabasına girmiştir.” bilgisinden hareketle yazarın
bahsettiği üslup özelliğinin okuduğunuz metne nasıl yansıdığını açıklayınız.

YAZARIN BİYOGRAFİSİ

LATİFE TEKİN (1957 -…): Cumhuriyet Dönemi roman yazarlarındandır. Kay-
seri’nin Karacefenk köyünde doğdu. Ortaöğrenimini Beşiktaş Kız Lisesinde
tamamladı. 1980 sonrası Türk edebiyatına damga vuran isimlerden biri olan
yazar; ilk dönem eserlerinde köy gerçekliğini, köyden kente göç edenleri,
çarpık kent ilişkilerini, bu çarpıklaşmanın getirdiği yabancılaşmayı, yaban-
cılaşan bireylerin içsel yolculuklarını ve yoksul insanları işledi. Türk edebi-
yatında daha çok, gerçekçi ve toplumcu gerçekçi bir bakış açısıyla işlenen bu
konuları genellikle gerçeküstücü bir yaklaşımla ele aldı. Anlatımında gerçek-
lerden, gözleme dayalı unsurlardan ve halk ürünlerinin anlatım tarzlarından
yararlandı. Eserleri pek çok dile çevrilen sanatçının Sevgili Arsız Ölüm, Berci
Kristin Çöp Masalları, Gece Dersleri, Buzdan Kılıçlar, Aşk İşaretleri, Ölüm Yokmuş, Unutma Bah-
çesi roman türündeki eserlerindendir. Bir Yudum Sevgi adlı senaryoyu yazan sanatçının Gümüşlük
Akademisi adlı kısa bir anlatısı da vardır.

178