Page 5 - Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi 11 | 5.Ünite

Türklerde Eğitim Ve Bilim

SIRA SİZDE

İlk Türk devletlerinden olan Hunlar, Kök Türkler ve Uygurların eğitim anlayışın-
daki önemli hususları yazınız.

...........................................................................................................................................................................................
Hunlar
...........................................................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................................................
Kök Türkler
...........................................................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................................................
Uygurlar
...........................................................................................................................................................................................

İlk Türk Devletlerinde Bilim

Hunlarda verilen önemli eğitimlerden
biri de savaş araç ve gereçlerinin yapılma-
sıyla ilgilidir. Hunlar, kap kacak yapımı, do-
kumacılık, ağaç oymacılığı, süsleme sanat-
ları, demir işlemeciliği ve bitki köklerinden
kumaş boyası yapılması gibi işleri başarıyla
gerçekleştirmişlerdir (Görsel 5.6). Bazı Çin
kaynakları ise bronzun da ilk defa kuzey
komşuları Türkler tarafından kullanıldığını
yazmaktadır. Bu durum Türklerin bilimde
ne kadar ileri bir noktada olduğunu gösterir.
Hunlar hayvan hastalıklarını misk otuy-
la dağlama yapıp tedavi etmeye çalışmış-
lardır. Bundan da konargöçer hayat süren
Hunların, hayvan ürünlerinin değerlendiril- Görsel 5.6: Hunlara ait koç başı figürlü eyer örgüsü
mesi ve hayvan hastalıkları gibi konularda
bilgi sahibi oldukları anlaşılmaktadır.

SORU

Yaşam tarzının bilimsel gelişmelere etkisi var mıdır? Açıklayınız.

Kök Türklerdeki bilimsel gelişme-
lere bakıldığında, onların da Hunlar-
da olduğu gibi demirin işlenmesi, sa-
vaş araç ve gereçlerinin yapılması, ok ve yay
yapımı (Görsel 5.7), yün ve iplik dokumacılığı ve
pamuktan kâğıt yapımı gibi zanaatsal alanlarda
gelişmiş oldukları görülür. Bu döneme ait pulluk ve
kürek gibi aletlere rastlanması, sert çelik ve yumuşak
çelikten bahsedilmesi, Kök Türklerde demir işleme-
Görsel 5.7: Hunlara ait yay ve okun günümüze uyarlanmış hâli
ciliğinin ileri bir düzeyde olduğunu gösterir.

169