Page 99 - Yönetim Bilimi (Tüm Kitap)
P. 99
Yönetimin Temel Fonksiyonları 2
Yönetim alanında güdüleme, örgüt çalışanlarının verimini artırmak için kul-
lanılan bir süreçtir. Yönetimde güdüleme, örgütün ve bireylerin ihtiyaçlarını
karşılayan bir iş ortamı yaratarak bireyi isteklendirme ve harekete geçirme
sürecidir. Bu sürecin sağlanması için yönetici; personelin ihtiyaçlarını bil-
meli, davranışlarını analiz edebilmeli ve kişiler arasındaki farklılıkları göz
önünde bulundurmalıdır.
Örgütlerde insan üretim unsurlarını birleştiren, düzenleyen, işleten ve geliş-
tiren bir faktördür ama aynı zamanda, sosyal bir varlıktır ve sosyal gerek-
sinimleri gereği çevresi ile etkileşim hâlindedir. İnsanın yaşadığı her türlü
sorun, onun çalışma performansını da etkilemektedir. Bu nedenle, insanın,
çalışma hayatında yaptığı işe sürekli bir şekilde güdülenmesi gerekir. Bunu
sağlayabilmek için insanların verimliliklerinin artırılması, onları teşvik eden
etkenlerin bilinmesi gerekir.
Örgütlerde çalışanların büyük bir kısmının verimli olamamasının en büyük
nedeni, güdülerin yanlış teşhis edilmesidir. Örgütte bireyin başarısı, yalnız-
ca yetenek ile sağlanmaz; onun çalışma isteği de başarısına çok büyük bir
katkı sağlar. Bu nedenle personel seçilirken öncelikle onun sahip olduğu
yetenek ve deneyime, verilecek görev için uygunluğuna bakılır. Ancak ki-
şinin nitelikleri ne olursa olsun kişi, çalışma isteğine sahip değilse örgüte
hiçbir katkısı olmayacaktır. Bu nedenle kişileri, örgüte dâhil ettikten sonra
yapılacak ilk iş, onu verimli çalışmaya isteklendirmek yani güdülemektir. Gü-
düleme süreci sağlanmazsa kişinin yeteneklerini başarıya ve örgüte katkı
sağlamaya dönüştürmesi mümkün olmaz.
Çalışanın başarılı olması, yaptığı işi ve çalıştığı iş yerini sevmesi ile doğru-
dan ilgilidir. Araştırmalara göre demokratik ve şeffaf yöneticilerin başında
bulunduğu örgütlerde başarı oranı, mesleki bağlılık ve mesleki tatmin yük-
sektir. Bu sebeple yöneticinin temel sorumluluklarından biri, kişileri amaca
yönlendirecek etkili bir çalışma ortamı yaratmaktır.
Böylece yönetici, kişileri güdülerken
onların verimli ve örgütsel amaca
katkısı olan bireyler olabilecekleri iş
ortamını yaratmış olacaktır.Yöneti-
ciler, güdüleme için farklı teknik ve
yöntemlerden faydalanır. Ancak bu
amaçla kullanılan özendirici araçlar,
değer yargılarına, çevreye, sosyal
ve eğitsel düzeye bağlı olarak deği-
şir. Ayrıca yöneticinin tutumu da bu
süreci etkilemektedir. Güdülemede-
ki başarı; yöneticinin çalışanlarını Görsel 3.15: Çalışanlarını güdüleyen yönetici
ekonomik, sosyal ve psikolojik yön-
den tanımasına ve tutumunun, çalışanların çoğunluğu tarafından benim-
senmesine bağlıdır (Görsel 3.15).
97