Page 73 - Türk Dili ve Edebiyatı Farklılaştırılmış Öğretim Etkinlikleri

Türk Dili ve Edebiyatı

10.SINIF - FARKLILAŞTIRILMIŞ ÖĞRETIM ETKINLIKLERI

FARKLILAŞTIRILMIŞ ETKİNLİK FORMU
Etkinlik Adı Bizde Şiir Sevgiyi Söyler
Türk şiir geleneğinden koşuk, koşma, türkü ve ninnilerin içindeki ezgi ve ahenk un-
Konu
surlarının ortaya konularak okunması.
Öğrenme Hedefleri TDE2.1. “Sözün Ezgisi” temasında ele alınan metinlerde okumayı yönetebilme.
Materyaller Dijital içerikler, etkileşimli tahta, A4 kâğıdı, sınıf portfolyo dosyası.

Etkinlik Süresi 3 ders saati
Bu etkinlikte şiirlerin tarihî süreçteki değişimleri dikkate alınarak koşuk şiir türü ile
başlanıp koşma, türkü ve ninni türleriyle devam edilir.
Soru-Cevap Tekniği: Öğrencilere düşündürücü sorular sorulur. Bu etkinlikte sorula-
Etkinlik Açıklaması cak sorular tahtaya yazılır veya sınıfa direkt sunulur. Cevaplar için öğrencilere ye-
terli zaman ve durumuna uygun fırsatlar verilir. Bu etkinlikte öğretmen soru-cevap
yöntemiyle öğrencilerin şiirde ahenk yapı unsurları ile ilgili hazır bulunuşluklarını
kontrol eder.
Öğretmen derste okunması için ana metin olarak doğanın güzelliklerini anlatan bir
koşuk, sevgilinin güzelliğini anlatan bir koşma, özlem duygusunu işleyen bir türkü
ve bir ninni seçer (İF1, İF2, İF3). (Örneğin EBA/ogm materyal/10. sınıf Türk Dili ve
Edebiyatı Ders Anlatım Sunularında Koşuk- Sagu s.6, Âşık edebiyatında Türk Halk
Edebiyatı Koşma s.11, Anonim Halk Edebiyatında Mani Türkü s.13, EBA’dan 23 Ni-
san 1.Sınıf Şarkıları-Atem Tutam Ben Seni başlıklı ninni.).
Ardından öğretmen soru-cevap yöntemiyle öğrencilerin hazır bulunuşluklarını
kontrol eder (SF1, SF2). Bu amaç doğrultusunda şiirdeki ezgi, ahenk ve yapı unsur-
larıyla ilgili sorular sorar. Öğrencilerin cevaplarından eksik bilgilerini tespit edip bu
bilgileri kısaca hatırlatır. Daha sonra öğretmen bütün sınıfın tahminlerini yazması
ve öğrencilerin yazdıklarını kontrol etmesi için A4 kâğıdı dağıtır. Öğrencilerden kâ-
ğıdı dört sütuna ayırmalarını, her bir sütuna sırasıyla koşuk, koşma, türkü ve ninni
başlıklarını atmalarını söyler. Önceden seçilmiş şiirlerin başlıklarını ve biçim özel-
Uygulama Aşamaları likleri gösteren şablonlar etkileşimli tahtadan sırasıyla açılır. Öğrencilerden şiirin
adından ve şekil özelliklerinden yola çıkarak, şiirlerin konusu ve teması hakkında
tahminlerini kâğıtlarına yazmaları istenir (İF4). Herkes tahminlerini yazdıktan son-
ra öğretmen öğrencilerin konu ile ilgili tahminlerini sözlü olarak alır, olumlu pekiş-
tireçler vererek öğrencilerin derse katılımı için motivasyonlarını sürdürür. Başlıkları
ve biçim özellikleri verilmiş şiirlerin tam metni etkileşimli tahtada açılır ve öğretmen
tarafından tür özelliklerine dikkat edilerek okunur. Öğretmen konu ve temayı açık-
lar. Öğrencilerin soru-cevap yoluyla tahminlerini değerlendirmeleri ve ilgili şiir tür-
lerinin özelliklerini fark etmesi sağlanır.
Koşuk şiirine uygun bir fon müziği (İF5) etkileşimli tahtadan eklenir (FÖOD1). Ko-
şuk metni için okuma yapılır (İF6, İF7). İlk okumada her dizeyi önce öğretmen okur,
öğrenciler koro şeklinde tekrar eder. İlk dörtlük bittiğinde koroya katılmayan öğ-
rencilerin olduğu görülürse aynı şiirin günümüz Türkçesine uyarlanmış şekli okuna-
rak sınıfın tamamının koroya katılması sağlanır.

73