Page 159 - Fen Bilimleri Laboratuvarı Öğretmen El Kitabı

Laboratuvar Tekniklerine Giriş

Objektif Mikrometre: Üzerinde 10 mikrometre aralıklarla çizilmiş çizgilerden oluşan, dikdörtgen şeklinde lamdır.
Lam üzerinde 1 mm’lik mesafe 100 eşit parçaya bölünmüştür. Görsel 3. 214’te objektif mikrometresi görülmektedir.
Objektif mikrometre, oküler mikrometre arasındaki mesafenin bulunmasını sağlar.

0,01mm

Görsel 3.214: Objektif mikrometre
Oküler ve Objektif Mikrometre ile Ölçüm

1. Oküler mikrometreyi okülere yerleştiriniz.
2. Objektif mikrometreyi tablaya yerleştiriniz ve mikrometreyi sabitleyiniz.
3. 4X objektif ile görüntüyü bulunuz, mikro vida ile görüntüyü netleştiriniz.
4. Oküler ve objektif mikrometre üzerindeki ölçekleri paralel olacak şekilde çakıştırınız.
5. Objektif mikrometrede iki çizgi arası 10 mikrometredir (0,01 mm). Buna göre bu çizgilere karşılık gelen oküler
mikrometre çizgilerini sayınız. Böylece oküler mikrometrenin çizgi aralıklarını bulunuz.
6. Objektif mikrometreyi çıkarınız, incelenecek preparatı yerleştiriniz.
7. İncelenecek preparatın görüntüsünü bulunuz.
8. Oküler mikrometrede objenin görüntüsünü başlangıç çizgisi ile çakıştırarak ölçümü hesaplayınız.

Oküler ve objektif mikrometrenin ölçümü bir örnekle açıklanabilir. Örneğin oküler mikrometrenin 20. çizgisi objektif
mikrometrenin 10. çizgisiyle çalışmaktadır. Objektif mikrometrede iki çizgi arası 10 mikrometre (0,01 mm) olduğun-
dan
10 x 10 = 100 µm
100 µm / 20 = 5 µm (Oküler mikrometrede iki çizgi arası mesafe)

Ölçülecek objenin boyu, oküler mikrometrede 15. çizgiye denk gelmişse
15 x 5 = 75 µm olarak objenin boyu bulunur.
Biyologlar, laboratuvarda bazı biyolojik örneklerin boyutlarını hesaplayarak aşağıdaki sonuçlara ulaşmışlardır.
Prokaryot hücre (E.coli) = 0,4-2 µm
Maya (S. Cerevisiae) = 1-4 µm

İnsan alyuvar hücresi = 7,2 µm
Doku kültüründeki ökaryot hücre = 10-100 µm
Hücre çekirdeği = 5-25 µm
Mitokondri = 1-10 µm

158