Page 64 - ÇAĞDAŞ DÜNYA SANATI TARİHİ 12

3. ÜNİTE

Modern sanat hareketleri üretim-tüketim ilişkilerine koşut olarak Fransa’da akademik sanata karşı bir tepki olarak
başlamıştır. Bu hareketler daha sonra bilimsel bulgular ışığında yeni açılımlarla 20. yüzyıl başındaki yenilikçi sanat
ortamını hazırlamıştır. Sanatçılar modern dünyanın görünümlerinin ötesinde modernliğin ruh hâlini hissettirmeye
çalışmışlardır. Yeni konular yanında yeni biçimsel ve teknik arayışlarla “güzel duyunun” ötesini amaçlamışlar,
izleyicinin görme biçimlerini ve algısını değişime uğratma çabası içinde olmuşlardır. 20. yüzyıl sanatı işte bu
çabaların birikimidir.
20. yüzyıl sanatı daha önceki yüzyıllara göre sanat anlamında çok daha aktif ve hareketlidir. Bu yüzyılda dünya
nüfusunda büyük bir artış görülmüş, ulaşım ve iletişim hız kazanmıştır. Ulaşım olanaklarının artması ve hızlı iletişim
sayesinde dünyanın herhangi bir yerinde gerçekleşen olaylar kısa süre içerisinde tüm dünyaya yayılabilecek hâle
gelmiştir. Bütün bu gelişmeler modernlik sonrası toplum ve kültürlerde kaygı ile beslenen bunalımı da beraberinde
getirmiştir. Yeni bir dünya düzeninin kurulması yönünde büyük bir mücadele başlamış, maddeyi ve biçimciliği ön plana
çıkaran maneviyat ve içeriği adeta unutturan bir çağ başlamıştır. Geleneksel değer ve alışkanlıkların gitgide azaldığı,
ahlaksal değerlerin çöktüğü bir ortamda kültür de yozlaşmaya mahkûm edilmiştir. Çağın bu karmakarışık dokusu içinde
tekdüzeliğe başkaldırmak, yeni coşkular bulmak için sanatçı kendisi ve toplum adına yeni arayışlara yönelmiştir.

Etkinlik 2

Aşağıda ikili gruplar hâlinde verilen görselleri (Görsel 3.7, 3.8, 3.9, 3.10, 3.11, 3.12, 3.13, 3.14) incelediğinizde 19. yüzyıl
sonlarından itibaren modern sanatın ortaya çıkış sürecinde Avrupa’nın etkilendiği kültürler hakkında neler söyleyebilirsiniz?

Görsel 3.7: Yağmurda Köprü, Görsel 3.8: Ohashi Köprüsü ve Atake, Görsel 3.9: Hayat Ağacı, Görsel 3.10: Erzurum Hatuniye
Van Gogh Hiroshige Klimt Medresesi Hayat Ağacı

Görsel 3.11: Bugün Pazara Gitmiyoruz, Gauguin Görsel 3.12: Mısır hiyerogli

Görsel 3.13: Duvar Kağıdı, Morris Görsel 3.14: 16. yüzyıl Osmanlı çinisi, Hatayi moti

61