Page 43 - ESTETİK 11

2.3. Sanatçı

Sanat eserini meydana getiren kişilere sanatçı
denilir. Sanatçı içinde yaşadığı dünyayı hayal
gücü, duyarlılığı, sabrı, çağrışım zenginliği ile
sanat eserine dönüştürür. Sanatçı çevresinden
beslenir. İnsanlar üzerinde etki bırakarak çev-
resini değiştirir ve güzelleştirir. Sanatçılar gü-
zelliklere ilgi duyar. Bazen bir renk, bir doku,
bir ses veya bir olay sanatçıyı harekete geçire-
bilir. Sanat yapıtı üretirken gördüklerini oldu-
ğu gibi eserine yansıtmayan sanatçı, ona hayal
gücü ve zekâsıyla değişim kazandırır; duygula-
rını, düşlerini, özlemlerini ve kültürünü aktarır
(Görsel 2.11).

Platon’un idealar teorisine uygun olarak sa- Görsel 2.11: Orman (yedi figürlü ve başlı kompozisyon), 1950,
natçı zorlu durumlara bile cazibe kazandırır. Alberto Giacometti, 58,4x60x48,3 cm, Boyalı bronz, Muriel Kallis
İnsanların göremediği ve alışık olmadığı güzel- Steinberg Newman Koleksiyonu
likleri gözler önüne sererek sahte bir dünya ya-
ratır. Bu dünya gerçeklerin uzağında, sanatçının
kendini kandırdığı bir hayal dünyasıdır. Aristoteles’e göre sanatçı, Platon’dan farklı ola-
rak insanlara sahte dünyalar sunan bir taklitçi değildir. Sanatçı insanlara bambaşka dün-
yalar ve güzellikler sunar. Doğada bulunan ya da olabilecek güzellikleri bulur ve ifade
eder. Sanatçı bu güzellikleri ifade ederken aynı zamanda kendini de anlatmış olur. Bu
ifade biçimi de sanatçının sanatına kendinden bir şeyler katmasıyla oluşur.

2.3.1. Sanatçının Özellikleri

Sanatçının diğer insanlarda rastlanmayan yeniden tasarlama
gücü, duyarlılık, duygu kontrolü, çağrışım zenginliği, estetik kay-
gı, sabır gibi özelliklere sahip olması önemlidir. Sanatçıyı asıl ola-
rak diğer insanlardan ayıran özelliği ise algılamadaki farklılığıdır.
Sanatçılar kendi gördüğü ve algıladığı nesneleri başkalarına da
anlatabilme çabası içerisindedir. Böylece algılama yetenekleri- Bilgi
mizin üzerinde olan olaylar hakkında neler olabileceğini düşün- Notu
memize sevk eden sanatsal ürünler ortaya çıkarırlar.

Sanatçı, eserini meydana getirirken bireysel kaygılarının yanında ‘‘
içinde yaşadığı toplumun, insanlığın bir anlamda vicdanını, yüre- Sanatçı, içinde yaşadı-
ğini yansıtır. Bu anlamda sanatçı düşüncesiyle doğru görüsüyle ğı toplumu veya tem-
insanı ve insanlığı kavrar ona ışık saçmak için çabalar. sil ettiği ulusu çok iyi
anlayan ve tanıyan kişidir.
Sanatçının en önemli özelliklerinden biri de düşünmektir. Sanat- Temsil ettiği toplumun
çı, sorun çözebilen kimsedir ve bunu yapabilmek için araç olarak maddi ve manevi ihti-
sanatı seçer. Sanatçı, yeni ve özgün eserinin ne olması gerekti- yaçlarını, sanatçıdan ne
ğini ve topluma nasıl fayda sağlayacağını düşünür. Sanat ve top- beklediklerini bilir. Sanat-
lumun iyiliği için çabalar. Sanatçının bir diğer özelliği de gerçeği çılar, toplumun psikolojik
görebilecek öngörüye ve sağduyuya sahip olmasıdır. Sanatçı, ve sosyolojik yönlerini iyi
sanatında ve hayatında hakikate bağlı kalan, hakikati gören, ha- bilen kişilerdir. ‘‘
kikati anlayan kişidir.

41