Page 68 - ESTETİK 11

“15. yüzyılda Floransa resim atölyeleri, doğa incelemelerinin ve anatomi araştırma-
larının yapıldığı bilim laboratuvarlarına dönüşür. Resim ya da heykel yapmak, insan
ve hayvan anatomisini olanca açıklığı ile ortaya çıkarmak anlamına gelir. Örneğin
Donatello’nun [Donatello (1386-1466)] ‘Gattamelata’ adlı heykeli (Görsel 3.3) için
söylenen, ‘Kasları gösterebilmek için atın derisini yüzmüş.’ ifadesi gerçekliği -natüra-
list gerçekliği- olanca açıklığı ile dile getiren sözlerdir. Yine 18. yüzyıl natüralizmin-
de, örneğin Anton Mengs’in [Anton Mengs (1728-1779)] portrelerinde (Görsel 3.4)
insan derisi bütün gözenekleriyle keten bezine yansıtılırken aynı natüralist ilke -doğa,
sanat için bir modeldir ilkesi- uygulanmak istenir.” (Estetik, İsmail Tunalı, s.177)

Görsel 3.3: Gattamelata, Donatello, 1453, Padua, İtalya Görsel 3.4: Otoportre, Anton Raphael
Mengs [Anton Rafael Mengs (1728-
1779)], 1776, Metropolitan Sanat Mü-
zesi, ABD
19. yüzyılda yansıtmacı kuram çerçevesinde, Gustave Courbet’nin [Gustav Kuğbe
(1819-1877)] başını çektiği gerçekçi (realist) sanat akımında ele alınan konu artık doğa-
dan ziyade toplumsal gerçeklerdir. Realizm akımında, günlük yaşamı ve toplumsal sorun-
ları olduğu gibi ayrıntılı bir biçimde yansıtan örnekler ortaya konulmuştur (Görsel 3.5).

Görsel 3.5: Taş Kıranlar, Gustave Courbet [Gustav Kuğbe (1819-1877)], 1849, Alte
Meister Galerisi, Dresden, Almanya

66