Page 86 - ESTETİK 11

3.6. Avangard Sanat Kuramı

Avangard terimi Fransızcadan gelmektedir. Avant-garde askeri bir terim olarak “öncü birlik”
demektir. Fransızcada veya diğer dillerde sanat, kültür ve politika ile ilgili olarak deneysel işler
veya yenilikçi kişiler anlamına gelir.

3.6.1. Avangard Sanat Kuramının Özellikleri

Avangard sanat aracılığıyla toplumu dönüştürme-
yi, değişime açık bir topluma öncülük etmeyi kur-
gulayan sanat kuramıdır. Avangard, 20. yüzyılın
başlarında öne çıkan, yeni bir sanat dili oluştur-
ma çabasında olan sanatçıları ve sanat akımlarını
tanımlamak için kullanılmaktadır. 1830’lu 1840’lı
yıllarda siyaset diline girmiş ve köklü dönüşümle-
rin bayraktarları anlamında kullanılmıştır.

Avangard terimini ilk defa, sanata verilen öncü
rolü ifade etmek için Saint Simon kullanmıştır.
On dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısından itibaren,
özellikle yirminci yüzyılın başında ortaya çıkan
avangard kuramı; alışılmış anlatım şekillerini dı-
şarda bırakıp yeni bir sanatsal dil oluşturmaya
çalışan sanatçılar ve sanat akımlarını tanımlamak
için kullanılmıştır. Avangard yirminci yüzyılda
ortaya çıkan sürrealizm, dadaizm, kavramsal
sanat, soyut dışa vurumculuk, arte povera (yoksul
sanat), junk (hurda) sanatı, minimal sanat gibi
birçok akım için kullanılan bir kavramdır (Görsel
Görsel 3.46: En Morn, 1947, Kurt Schwitters, Kolaj, Ulusal 3.46).
modern sanat müzesi, Paris, Fransa
Avangard sanat kuramına göre değişim hayatın
vazgeçilmezidir. Avangard sanatçılar öncü olma-
lı ve gelişmeyi teşvik etmelidir. Bir sanatçı ya da sanat eserine “avangard” denilebilmesi için
öncü olması gerekir. Öncü olması ulaşılamamazlıkla ilgili değil bilakis ulaşılabilir bir öncü olma-
sıdır. Benzersiz olmayı he-
deflerler, esas mesele yeni
bir şeyler ortaya koymak-
tır. Avangard sanat, sosyal
reformdan estetik dene-
yimlerin değişimine kadar
çeşitlilik gösteren normları
sarsıp sınırlarını değiştir-
meyi amaçlamaktadır. Bu
kuramın öne çıkan yönü
yeniliğin hep ön planda tu-
tulmasıdır (Görsel 3.47).

Avangard sanat kuramının
başka bir özelliği de sa- Görsel 3.47: Vox Angelica, 1945, Max Ernst, 89,9x70,6 cm,Litografi, Yale
natta öncelikle düşünceye Üniversitesi Sanat Galerisi, New Haven, Mass

84