Page 170 - GRAFİK TASARIM 11

ırk ve kültürden insanların herhangi bir açıklamaya ihtiyaç duy-
madan anlam çıkarabileceği görsel bir dildir. Bütün bu özelliklerin
yanı sıra illüstürasyon görsel sanatların bir alanıdır.
İllüstrasyon; izleyiciyi, okuyucuyu muhatap olduğu konuda ay-
dınlatırken istenilen detayda ve yerde vurgu ve sadeleştirme
gibi imkânlar sunmasından dolayı etkili bir yöntemdir. Bu teknik,
algıyı kolaylaştırmak için yapılan sadeleştirme ve vurgulamalar
ile izleyicinin o an karşılaştığı konuyu daha hızlı ve kalıcı olarak
anlamasına imkân tanımaktadır.
Herhangi bir metinde sözü edilen bir olguyu görselleştirme aşa-
masında kullanılan illüstrasyonun büyüklük, şekil ve üslup açı-
sından hatalı seçilmesi, anlatım bozukluğu olan bir cümleye ben-
zetilebilir. Amacına uygun seçilmiş bir görsel ise hitap ettiği hedef
kitlenin dikkatini çeker, kültür ve beğeni düzeyini yükseltir ve akıl-
da kalıcı olur. İllüstrasyonun alıcı (izleyici) üzerindeki potansiyel
etkisinden yararlanmak için illüstratörün hedef kitleyi iyi tanıması,
kullanacağı üslubu ona göre belirlemesi gerekmektedir. Ayrıca
hitap ettiği kitlelerin sosyal, kültürel ve psikolojik durumunu iyi
çözümlemiş olması, illüstratörün yapacağı işin amacına hizmet
etmesi açısından önemli bir unsurdur.
Ressamlar, illüstrasyonu sanatın biçimsel ve felsefi kapsamının
dışında kalan bir resimleme türü olarak değerlendirmişlerdir. Ki-
tap resimleri ve reklam afişleri dışında sözel anlatıma yönelik
resimler, sanat amacıyla yapılmış olsalar da illüstrasyon olarak
değerlendirilebilirler. Her ne kadar ressamlar 20. yy.da çeşitli şiir
ve öykü kitapları için illüstrasyonlar yapmayı sürdürmüşlerse de
Picasso gibi bazı sanatçılar yazılı metni açıklayıcı olmakla birlikte
salt sanatsal değer taşıyan illüstrasyonlar yapmışlardır.
Doğu’da minyatür sanatını bir illüstrasyon türü olarak değerlen-
dirmek mümkündür. Osmanlı, İran ve Hint minyatürlerinde genel-
likle saray yaşamı ve tarihi ile ilgili öyküler işlendiği gibi bilimsel
konulara açıklık getiren resimlere de illüstrasyon denilmiştir. Tür-
kiye’deki ilk örnekleri İhap Hulusi Görey tarafından yapılmıştır. İlk
Türk kadın illüstrasyon sanatçısı ise Sabiha Rüştü’dür.

Görsel 4.342: İllüstrasyon, Görsel 4.343: İllüstrasyon,
Saiman Chow (Saymın Çov) Nazan Erkmen

168