Page 40 - GELENEKSEL TÜRK SANATLARI MİNYATÜR 11
P. 40

Fransız rokoko akımı, 1721'den sonra Osmanlı sanat-
                                                              larını etkisi altına almıştır. Neredeyse tüm sanat dallarını
                                                              etkileyen bu akımdan tezhip de etkilenmiştir.
                                                                III. Ahmet Dönemi'nde başlayan değişim yaygınlaşıp
                                                              19. yüzyılın başlarına kadar sürmüştür. Yüzyıl sonuna ka-
                                                              dar devam eden süreçle klasik tezhip üslubu oldukça de-
                                                              ğişmiş ve barok unsurları olan iri çiçekler, buketler, vazo,
                                                              saksı veya sepet içinde buketler, kurdela ile bağlanmış
                                                              çiçekler bolca kullanılmıştır.
                                                                Ülkemizde, tezhip sanatının öğretildiği ilk eğitim kuru-
                           Görsel 1.90: Baba Nakkaş Albümü, TSMK  mu, 1914'de Medresetü’l-Hattatin adı ile açılmıştır.
                                                               Günümüzde Güzel Sanatlar Fakültelerinin Geleneksel
                                                              Türk El Sanatları bölümlerinde, özel atölye ile bazı vakıf-
                                                              larda tezyinî sanatlar eğitimi devam etmektedir.
                                                              1.5.2. Tezhip Sanatının Önemli Sanatçıları
                                                              Baba Nakkaş (1480-1535)
                                                                Fatih Sultan Mehmet Dönemi'nde saray başnakkaşlığı
                                                              yaptığı çeşitli kaynaklarda belirtilmiştir.
                                                                TSMK'de bulunan ve "Fatih Albümü" diye adlandırılan
                                                              (Mecmaü'l-Acaib) albümü, saray nakkaşı ve dönem nak-
                                                              kaşhanesinin  çalışmalarının  değişmesinden  sonra  kay-
                                                              bolmaması için bir araya getirilmiştir. Dönem eserlerinin
                                                              özelliklerini  taşıma  nedeniyle  Baba  Nakkaş  ekolü  diye
                         Görsel 1.91: Muhibbi Divanı Tezhibi, Karamemi,  TİEM  adlandırılan süslemeler (Görsel 1.90) belli bir konu gö-
                                                              zetmeksizin bir araya getirilmiş ve günümüze ulaşmıştır.

                                                               Şahkulu (16.yy)
                                                                Kanuni Dönemi başnakkaşıdır. Saz yolu bezeme üslu-
                                                              bunun (Görsel 1.89) ilk temsilcisi olan Bağdatlı nakkaştır.
                                                              Ehl-i Hiref teşkilatının başına geçmiştir. Saraydan maaş
                                                              almıştır. Şahkulu'nun yetiştirdiği öğrenciler arasında öne
                                                              çıkan, kendisinden sonra sernakkaş olan ve onun üslu-
                                                              bunu devam ettiren sanatkâr Karamemi'dir.

                                                               Karamemi (16.yy)
                                                                 Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nde Topkapı Sarayı
                                                              Nakışhanesi'nin başustalığını yapmıştır.  Kanuni Divanı'nı
                                                              tezhip ve tezyin etmiştir. Karamemi eserini altın ve bo-
                                                              yalarla yapmıştır (Görsel 1.91). Karamemi bir ressamda
                                                              görülen renk uyumuna dikkat etmiştir.
                                                                 Halkârlarda en hakim renk pembe, açık mavi ve açık
                                                              mordur.  Yeşil  rengin  tonlarını  yapraklarda  kullanmıştır.
                                                              Beyaz renk mavi ve kırmızı boyalı renklerin uygun yerle-
                                                              rinde gölgeler hâlinde vardır.

                                                               İsmail Hakkı Altunbezer (1869-1946)
                                                                 Güzel  Sanatlar  Akademisi  tezhip  öğretmenliği  yap-
                                                              mış  olan İsmail Hakkı Altunbezer, aynı zamanda hattat
                                                              ve tuğrakeştir (Görsel 1.92). Sülüs ve nesih yazıyı baba-
                                                              sından; tuğra, sülüs ve divanı celi yazıyı ise Hattat Sami
                                                              Efendi’den öğrendi. Babıali’de 1890 yılında girdiği Diva-
                                          Görsel 1.92: Hilye-i Şerife
                                          Hat: Neyzen Emin    nıhümayun’da baştuğrakeşliğe kadar yükselmiştir.
                                          Tezhip: Tuğrakeş
                                          İsmail H.Altunbezer, öz. kol.



                                                            37
   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45