Page 259 - SANAT ESERLERİ ANALİZİ 12

• arkaya iki büyük kubbe, harimin üzerini örter. Bu kubbele-
rin sağ ve sol yanında üzerleri daha küçük kubbelerle örtülü
yan mekânlar yer alır. 1339 tarihli Bursa Orhan Bey Camisi
(Görsel 4.70) bu grubun ilk örneği olması bakımından önem-
lidir. Bu plan tipindeki camiler Osmanlıların yerleştiği Bursa,
Edirne ve İstanbul’da görülür. Bursa Yıldırım Bayezit Camisi
(1390-1395), Bursa Yeşil Camisi (Görsel 4.71), Bursa Mura-
diye Camisi, Bursa Hüdavendigâr Camisi, Edirne Muradiye
Görsel 4.70 Camisi ve İstanbul Mahmut Paşa Camisi sayılabilir.
“Orhan Cami ”, 1339, Bursa • Çok kubbeli camiler paye ve sütunlarla eşit bölümlere ayrıl-
mış, her bölümün üzeri de bir kubbe ile örtülmüştür. Bursa
Ulu Cami (1396-1400) ve Edirne Eski Cami (1403-1412) bu
tip yapılara örnektir.
• Merkezî Kubbeli Camiler, ibadet mekânını örten merkezî
kubbenin etrafında, tonoz veya kubbe ile örtülü mekânlar-
dan oluşur. En gelişmiş örneği Edirne’deki Üç Şerefeli Ca-
mi’dir. Ayrıca Klasik Döneme geçiş camisi olan İstanbul Fatih
Külliyesi Camisi de bu plandadır. Edirne Üç Şerefeli Camisi
(1437-1447), İstanbul Eski Fatih Camisi (1463-1470) ve Edir-
ne Bayezit Camisi (1484-1488) bu tip yapılara örnektir.
• Erken Dönem Osmanlı medreseleri, klasik Osmanlı medrese
tipinin oluşmasında önemli rol oynamışlardır. Kültür ve bilimin
Görsel 4.71 gelişmesinde önemli yeri olan medreselerin bilinen en eski
“Yeşil Cami”, 1421, örneği Orhan Bey döneminde yapılan İznik Süleyman Paşa
Bursa Medresesi’dir (1335-1359). Bursa Yıldırım Bayezit, Muradiye
Medreseleriyle (15.yy.ın ikinci yarısı) Yeşil Medrese [(1414-
1424), (Görsel 4.72)] ve Bursa Yıldırım Medresesi (1400) di-
ğer örnekler arasında sayılabilir.
Görsel 4.72
“Bursa Yeşil Medresesi”, Bursa

256 SANAT ESERLERİ ANALİZİ