Page 260 - SANAT ESERLERİ ANALİZİ 12

• Bu dönemde külahla örtülü mezar anıtlarının yerini kubbe-
li türbeler almıştır. Bursa Yeşil Türbe (1421), İznik Kırgızlar
Türbesi (14.yy.), İznik Sarı Saltuk Türbesi (Görsel 4.73), İznik
Yakup Çelebi Türbesi (14.yy. sonu), Bursa Devlet Hatun Tür-
besi (1413-14) ve Bursa II. Murat Türbesi (1451) sayılabilir.
• Fatih Sultan Mehmet’in 1453 yılında İstanbul’u almasıyla baş-
layan Klasik Dönem Osmanlı sanatı, 1700 yılına kadar sür-
müştür. Siyasal açıdan gösterilen hızlı büyümenin yanı sıra,
başta mimari olmak üzere sanatın her dalında yeni atılımlar Görsel 4.73
gerçekleştirilmiştir. Padişahlar, devletin büyüklüğüne uygun “Sarı Saltuk Türbesi”,
yapıtların yapımına öncülük etmiş, sanatı ve sanatçıları her İznik
alanda desteklemişlerdir. Mimar Sinan’la (1489-1588) birlikte
mimaride en başarılı örnekleri veren Klasik Osmanlı sana-
tı, Sinan öncesinde İstanbul Bayezit Camisi (Görsel 4.74) ile
başlar. Daha sonra İstanbul Bayezit Külliyesi Camisi (1501-
1506) yapımıyla tamamlanır.
• Osmanlı klasik çağının hemen hemen tüm yapıtları Mimar
Sinan'ın elinden çıkmıştır (Görsel 4.75). Yaptığı çok sayıda
ve farklı türdeki yapıtlarıyla Türk-Osmanlı mimarisini anlatım
ve biçim olarak zenginleştirmiş ve örnek alınacak düzeye çı-
karmıştır. Görsel 4.74
“Bayezit Camisi”,
İstanbul
Çini
• Çini kaplama malzemesi olmanın yanı sıra yıllarca birçok
cami, medrese, türbe, saray, köşk gibi yapılarda önemli bir
süsleme unsuru olarak kullanılmıştır.
• Osmanlıların ilk dönemlerinde çok renkli sır tekniği gelişirken
konu olarak bitkisel motiferin egemen olduğu görülür.
• İznik, bir çini üretim merkezi hâline gelir. İznik Yeşil Cami’nin
minaresinde kullanılan çiniler firuze, mavi, beyaz, sarı ve ye-
şilin tonları ile zenginleştirilmiştir.
• Osmanlı çini sanatının ilk örnekleri Bursa’da Yeşil Cami ve Görsel 4.75
Yeşil Türbe’de görülür. “Selimiye Cami”,
• Osmanlılar, Anadolu Selçuklu çini mozaik örneklerinden esin- Edirne
lenerek yaptıkları levha çinilerini hatayi (Görsel 4.76) ve şa-
kayık gibi çiçekler kullanarak zenginleştirmişlerdir. Ayrıca bu
dönemde mavi-beyaz çini örnekleri de ortaya çıkmıştır. Altı-
gen biçiminde yapılan mavi beyaz çinilerde geometrik süsle-
menin yanı sıra daha çok bitkisel süsleme görülür.

Görsel 4.76
“Hatayi motifi”

SANAT ESERLERİ ANALİZİ 257