Page 19 - GENEL SANAT TARİHİ 10
P. 19
AVRUPA SANATI
Worms Katedrali, Almanya’nın Worms şehrinin en yüksek noktasında 1130-1181 yılları arasında inşa
edilmiş, farklı zamanlarda onarımlar geçirmiştir. Ortada geniş ve yüksek tutulmuş biçimde dikey
yönde üç nefli olarak tasarlanmış yapı, transept plan özelliği taşımaktadır. Üst örtü sistemine
geçişler kalın ayaklar üzerine çapraz tonozlarla sağlanmıştır. Bu tonoz biçimi, Antik Yunan, Roma,
Bizans ve İslam mimarilerinde de kullanılmıştır. Eserin doğu ve batı yönünde yuvarlak biçimli ikişer
kulesi bulunmaktadır. Yapıdaki dış süslemeler, gül pencereli batı cephe dışında sade tutulmuştur.
Yapı; anıtsal büyüklüğü, kalın masif duvarları, transept planı, küçük boyutlu pencereleri, köşe
kuleleri ile romanesk mimarinin önemli örnekleri arasında gösterilmektedir.
DERS İÇİ ÇALIŞMA Aşağıda romanesk mimarinin özelliklerini yansıtan Worms Katedrali’nin 1.4
numaralı görselini inceleyiniz ve boş bırakılan kutucuklara mimari ögelerin
numaralarını yazınız.
. . . . . . . . . . . köşe kuleler . . . . . . . . . . . . .
1
. . . . . . . . . . . masif duvarlar. . . . . . . . . . . .
2
3
. . . . . . . . . . .kemer sıraları . . . . . . . . . . . .
4
. . . . . . . . . . küçük pencereler. . . . . . . . . . . .
Görsel 1.4: Worms Katedrali, Almanya
Speyer Katedrali, Almanya’nın güneybatısında
Speyer şehrinde bulunmaktadır. Düz ahşap çatılı
olarak 1030 yılında inşasına başlanan yapı, XI.
yüzyılın sonlarına doğru genişletilerek Avrupa’nın en
büyük kilisesi hâline getirilmiştir. Bazilikal transept
planlı, taş tonozlu, doğu batı doğrultusunda, orta
bölüm yüksek ve geniş olacak biçimde üç nefli
olarak yenilenen kilise; Alman İmparatorluğu’nun
dinî sembolü hâline gelmiştir. Mahzeninin büyüklüğü
ve apsis bölümünün altındaki kripta ile önceki
örneklerden ayrılan katedral, 300 yıl boyunca Alman
imparatorlarıyla birlikte önemli din adamlarının defin
işlevini üstlenmiştir. Yapı, küçük boyutlu pencereleri,
nefler arası kemer sıraları, bazilikal transept planı
ve köşe kuleleri ile romanesk üslubun en önemli
örneklerindendir (Görsel 1.5). Gül pencerenin de
bulunduğu batı cephesi dışında sade görünüme
sahiptir.
Görsel 1.5: Speyer Katedrali, Almanya
17