Page 21 - GENEL SANAT TARİHİ 10

AVRUPA SANATI

DERS İÇİ ÇALIŞMA Aşağıda romanesk resim sanatına ait açıklamasıyla birlikte verilen 1.7 numaralı
görseli inceleyiniz, romanesk resim satanına ait özellikleri görsel üzerinde tespit
ederek verilen boşluğa yazınız.

Usta Hugo tarafından 1135 yılında, parşömen üzerine mürekkep
ve zamklı boya kullanılarak yapılan, Hz. Musa’nın yasaları açıklama
anını konu alan minyatür; romanesk minyatür üslubunu yansıtan
önemli bir örnektir. Üstteki resim Hz Musa’nın İsrailoğulları’na on emri
açıklama anını tasvir etmekte, neleri yemenin helal neleri yemenin
haram olduğunu açıklama anını anlatmaktadır. Yerde oturmuş koyun
yenilebilecekleri, ayakta durur vaziyetteki domuz yenilemeyecekleri
temsil etmektedir. İki beyaz renkte güvercin, Tanrı’nın emirlerine
uyulduğunda elde edilecek huzuru simgelemektedir. Söz konusu
emirlerin önemli olduğunu vurgulamak için kullanılan el hareketi
öğretici nitelik taşımaktadır. Hz. Musa figürünün her iki resimde de
boynuzlu gösterilmesi, Tanrı’nın elçisi ve gücün sembolü olduğuna
işaret etmektedir.
Yazar tarafından derlenmiştir.

1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Görsel 1.7: Romanesk Dönem minyatür örneği 3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Romanesk heykel ve kabartmaları; bağımsız bir sanat olarak düşünülmemiş, mimariye bağlı gelişim göstermiştir.
Bu dönem heykelleri; genellikle kilisenin içerisinde bulunan haç, şamdan, kandil ve tütsü kabı gibi küçük el sanatları
biçiminde değerlendirilmiştir. Kabartmalar ise kiliselerin genellikle dış duvarları, alınlıklar, pencere kenarları,
silmeler ve iç mekândaki sütun başlarında kendine yer bulmuştur. Heykel ve kabartma resim, diğer sanat türlerinin
yapım amacına benzer bir amaçla ve dinî konular etrafında oluşturulmuştur. Kullanılan figürler, geometrik şekiller
ve bitkisel formlar sembolik bir öneme sahiptir. Korint sütun başlıklarında bitkisel formların yanı sıra insan başlarının
da yer bulması, romanesk kabartma heykel üslubunda görülen önemli bir yeniliktir.
Saint Lazare Katedrali’nin batı cephe kapı alınlığında yer alan ve yeniden dirilişi konu edinen kabartma, Fransa
romanesk üslubunun başyapıtları arasında yer almaktadır. Hz. İsa figürü; merkezde, solunda cennet ve sağında
cehennem tasvirleri arasında son hükmünü verirken Meryem Ana ve havarileriyle görülmektedir. Dirilen ruhlar,
cennetin kapısından geçerken Hz. İsa’ya bakmaktadır. Kabartmanın üzerindeki kemer şeritlerinde bitkisel motifler
ve burç simgeleri yer almaktadır (Görsel 1.8).

Meryem Ana

Burç simgeleri

Bitkisel motifler

Havariler

İsa

Cehennem tasvirleri

Cennet tasvirleri
Görsel 1.8: Saint Lazare Katedrali batı cephe kabartması, Fransa

19