Page 171 - ÜÇ BOYUTLU SANAT ATÖLYE 11

SERAMİK SANATI
6.4.2. Sır Pişirimi
Bisküvi pişirimi bitmiş ürün, sırlanmaya hazırdır. Sırlarda aranılan özellik, ürünün yapıldığı kilin cinsi ile fiziksel
ve kimyasal tepkimelerinin başarılı olmasıdır. Son yıllarda sanatçılar, artistlik arayış içinde oldukları için sırlama
deneyimlerinden elde ettikleri sırlama hatalarına dekoratif ve estetik açıdan farklı boyut kazandırarak eser-
lerinde bilinçli olarak yer vermektedirler.
Bisküvi pişirimi yapılmış ürünün sırlaması sırasında temiz olması önemlidir. Zımparası yapılmış ürünün üze-
rindeki toz parçaları nemli bir bez ya da sünger ile temizlenir. Sır tabakası 1,5 mm kalınlığında olmalıdır. Sırın
kalın olması hava kabarcığı oluşmasına neden olacaktır. Sır yeterli kalınlıkta uygulanmadığında ise sırlanmamış
alanlar kalmasına neden olur.
Fırın doluluğu ve ürünlerin yerleştiriliş sırası sır pişiriminin en önemli ve hassas aşamasıdır. Sırlanmış ürünler bir-
birlerinden yeterince uzağa yerleştirilmelidir. Pişirim sırasında yüzey üzerinde eriyen sır baloncuk oluşturabilir,
yanındaki ürüne ya da fırın plakasına yapışabilir. Büyük ve küçük ürünleri fırın içine dengeli yerleştirmek fırın
içi ısı dağılımında önemli etkendir. Fırın içi ısı dağılımı, fırının ısınma ve soğuma süresini etkiler (Görsel 6.43).
Sır fırınlaması bisküvi fırınlamasından daha yüksek derecede yapılır. Sır pişiriminde fırının ısısı kademeli ola-
rak çıkarılır. Sır pişirimi bittiğinde fırının kapağı açılmadan uzun saatler kendi hâlinde soğuma sağlanmalıdır.
Soğuyan fırının açılmasından sonra da bir süre beklenmeli, fırın içindeki seramik ürünler hemen boşaltılmama-
lıdır. Fırının boşaltılması sırasında gerekli iş güvenliği önlemleri alınmalıdır. Pişen ürünlerin fırından boşaltılması
yardımlaşılarak yapılması gereken bir işlemdir.
Fırının nasıl yakılacağı, pişirimde nasıl farklılıklar oluşturulabileceği, ısının kontrolünün sağlanması uzun yıllar
sürecek alıştırma ve deneyimlerle elde edilir. Pişirim yapılırken notlar almak ve sonuçları değerlendirmek başa-
rılı çalışmalar ortaya çıkaracaktır.

Görsel 6.43: Sır pişirimi

169