Page 72 - ÜÇ BOYUTLU SANAT ATÖLYE 11

MODELAJ

11.2.2. Dünyadan ve Türkiye'den Modelaj Örnekleri

‘‘Güzel sanatlar; insanın elinin, kafasının ve kalbinin birlikte çalıştığı şeylerdir.’’
Edgar DEGAS

Farklı Anlayışlarla Yapılan Üç Boyutlu Çalışmalar

Her dönemin kendine özgü biçimlendirme anlayışı farklı gelişmiştir. Yaşanılan dönem, çevre koşulları, dünya
görüşü, yerleşik değer yargıları, estetik anlayış, teknoloji düzeyi vb. etkiler sanat anlayışında değişime neden ol-
muştur. Bu değişim sadece dönemsel değil kişisel ve ulusal değişikliği de kapsar. Biçimsel düzenlemeler, her dö-
nemde o dönemin kendine özgü koşullarına göre tavır (üslup) geliştirmiştir ve her dönemde sanatçılar kendinden
önceki dönemin üslup özelliklerine karşı gösterdikleri sorumluluk duygusuyla gelişim göstermiştir.
Sanatçı, duygu ve düşüncesini dışa vurmak için içinde yaşadığı ortamda çevresinde bulduğu malzemeleri bi-
çimleyip düzenleyerek sanatsal eylemini gerçekleştirir. Burada sanatçının malzeme seçimi ve bu malzemenin işle-
niş biçimi, dönemlere göre değişken özellikler gösterir.
“Herhangi bir üslubun arkasında temel bir bakış, temel bir görüş ve temel bir düşünüş yatmaktadır. Görsel dili
biçimlendiren ve sanat yapıtının iletisini belirleyen de budur.ʼʼ (Şenyapılı, 1996).
Sanatsal form anlayışı; içinde bulunulan tarihin olanaklarına, gelenek, inanış ve gelişmelerine tanıklık ederek
görüş, duyuş ve anlayış bakımından yenilikler ortaya koyar (Görsel 2.17, 2.18).
Primitif, Arkaik ve Klasik dönemlerdeki form anlayışı ile 20. yy. modern heykel yapısındaki form anlayışı arasın-
da farklılıklar görülür. Modernizm öncesi kaide, hacim, mekân gibi unsurlar geleneksel düşünce ile oluşturulurken
Modernizm ve sonrası heykel anlayışı kaidesiz, mekânla iç içe giren, üslup ve malzeme açısından özgür bir yapıya
bürünmüştür (Görsel 2.19, 2.20).

Görsel 2.17: Hatshepsut Görsel 2.18: Davut, Bernini, Görsel 2.19: Bıçak sırtı, Görsel 2.20: Balon Köpek, Jeff Koons
(Hatsepşut), Antik Mısır, MÖ 1623, Borghese (Borges) Henry Moore (Cef Kons), 1993, Metropolitan Müzesi,
1473-1458, Metropolitan Galerisi, Roma, İtalya (Henri Mur), 1961, New York
Müzesi, New York, Amerika Wakefield, İngiltere

Her sanat yapıtı ya da yapıtlar grubu; bir devrin, bir bölgenin veya bir ekolün (akımın) ifade bakımından özel-
liklerini taşır. Sanatçının kendine özgü şekillendirme, tasarım anlayışı ve malzemeyi biçime dönüştürmesini
göz önünde bulundurarak Görsel 2.17, 2.18, 2.19, 2.20'de verilen çalışmaları inceleyiniz.

69
69