Page 35 - ÜÇ BOYUTLU SANAT ATÖLYE 12

1. Ünite

Afrika heykellerinde en çok kullanılan malzemeler ahşap, fildişi, taş, kil, bronz ve altın olmuştur (Görsel 1.43).
MÖ 25 bin yılına kadar inen Aztek, İnka ve Maya kültürünü içine alan Amerikan sanatında maskeler, totemler,
hayvan figürleri, geometrik biçimler tamamen semboliktir. Yerli Amerikan maskeleri genellikle bir hayvanın ben-
zeri şeklinde yapılmıştır. Her hayvan sembolü bir klanı temsil edecek şekilde yapılarak ruhları ve statüleri temsil
etmiştir (Görsel 1.44).

Görsel 1.43: Afrika Mask, ağaç, 19. yy., Güzel Sanatlar Müzesi, Boston Görsel 1.44: Amerikan Sanatı Totem, Ottava, Kanada

Avrupa sanatında heykel, mimari
ile birlikte gelişmiştir. 7. yy.dan 18.
yy.a kadar Romanesk, Gotik, Röne-
sans, Barok ve Rokoko akımları içeri-
sinde kendine ait üslupları ile gelişim
gösteren heykel sanatı, temsilî heykel
anlayışı ile dinî yapıların içinde ve dı-
şında kullanılmıştır. Rönesans ile bir-
likte insanın idealize edilmiş formu
heykellere yansıtılmıştır. ‘‘İnsan her
şeyin ölçüsüdür.’’ felsefesi ile gelişen
Hümanizm düşünce biçimi giderek
heykel anlayışını da değiştirmiş, hey-
kel dinî yapılardan bağını kopararak
bezeme ve süsleme işlevini yitirerek
özgürlük, adalet, vatanseverlik gibi
yaşamsal konuların da işlendiği bir
gelişim göstermiştir. Bu dönemde
heykeller, mimariden koparak her
yönden görülebilen, etrafında dolaşı-
labilen, dış mekânda kullanılabilme
özelliğine ulaşmıştır (Görsel 1.45).
16. yy.ın ortalarında anıtlar için dü-
zenlenen özel meydanlar yapılmaya
başlanmıştır. Barok sanatla birlikte
heykel; özgürlük, kardeşlik, eşitlik
Görsel 1.45: Dört Irmak Çeşmesi, Gian Lorenzo Bernini [Jan Lorenzo Bernini (1598-1680)], 1648,
Novano Meydanı, Roma gibi konulara yer veren anlayış ile ka-
musal alanlarda yerini almıştır.

32