Page 108 - ÇALGI EĞİTİMİ | NEY 12
P. 108
2. NEYDE SESLENDİRME TEKNİKLERİ
HAZIRLIK ÇALIŞMASI
Ünlü neyzenlerin ney üf erken dudak hareketlerini gözlemleyiniz, izlenimlerinizi arkadaşlarınızla
paylaşınız.
2.1. NEYDE VİBRASYON UYGULAMASI
“ lim renmenin ol s zdür meslek renmenin ol iştir.”
Mevl n
Pro . Dr. Adnan KA A SMA O ’n n “Mesnevi Mevl n Tam Metin” adlı kita ından alınmıştır.
VİBRATO KAVRAMI
Vibrato, İtalyanca bir kelime olup “titreşme” anlamına gelmektedir. Müzikte sesi zenginleştirmek,
yumuşatmak, yoğunlaştırmak amacıyla vokalde, üf emeli çalgılarda, telli ve yaylı çalgılarda seslendiriciler
tarafından uygulanan titreştirme (salınım) tekniğidir. Bu teknikle çıkartılan ses düz ve kararlı değil, dalgalıdır
(Şekil 2.1.).
► ►
Vibrasyon
►
Hızı
(Sıklığı)
+ ►
FREKANS ASIL SES ► Vibrasyon Genliği
_
VİBRASYON ►
►
SÜRE
ekil . i ras on
Her çalgıda vibrato için uygulanan farklı yöntemler vardır. Örneğin keman, viyola ve çello gibi
yaylı çalgılarda vibrato; parmak ucu kavisinin, tel üzerinde ileri geri yuvarlanmasıyla (Şekil 2.2a.) ya da
parmağın tel üzerinde ileri geri kaydırılmasıyla yapılır (Şekil 2.2b.). Bu yönteme “parmak vibratosu” de-
nir. Keman ve viyola icrasında “kol vibratosu” ve “bilek (el) vibratosu” adıyla uygulanan iki farklı yöntem
daha vardır. Kanunda vibrato, diyez tarafında kalan mandalların bir veya iki tanesini ileri geri oynatma
hareketiyle, gitarda ise telin parmakla aşağı yukarı yönde esnetilmesiyle gerçekleştirilir. Kimi tamburiler,
tamburun sapını sallayarak seste vibrasyon sağlar. Nefesli çalgılarda ise vibrasyon; diyafram, nefes ve
dudak hareketleriyle elde edilir.
Parmağın hareket yönü Parmak
Parmak
► ►
Tel Tel
Asıl ses Asıl ses
ekil . a Telli çal ılarda armak vi ratos ekil . Telli çal ılarda armak vi ratos
106