Page 108 - ÇALGI EĞİTİMİ | NEY 12
P. 108

2. NEYDE SESLENDİRME TEKNİKLERİ



                       HAZIRLIK ÇALIŞMASI

                       Ünlü neyzenlerin ney üf erken dudak hareketlerini gözlemleyiniz, izlenimlerinizi arkadaşlarınızla
                       paylaşınız.



                                        2.1. NEYDE VİBRASYON UYGULAMASI




                                           “ lim   renmenin  ol  s zdür  meslek   renmenin  ol  iştir.”

                                                                                  Mevl n

                               Pro . Dr. Adnan KA A SMA  O   ’n n “Mesnevi  Mevl n   Tam Metin” adlı kita ından alınmıştır.
                                                   VİBRATO KAVRAMI

                      Vibrato, İtalyanca bir kelime olup “titreşme” anlamına gelmektedir. Müzikte sesi zenginleştirmek,
               yumuşatmak, yoğunlaştırmak amacıyla vokalde, üf emeli çalgılarda, telli ve yaylı çalgılarda seslendiriciler
               tarafından uygulanan titreştirme (salınım) tekniğidir. Bu teknikle çıkartılan ses düz ve kararlı değil, dalgalıdır
               (Şekil 2.1.).
                                                                 ►      ►
                                                                Vibrasyon
                              ►
                                                                   Hızı
                                                                 (Sıklığı)
                                  +                                                             ►
                            FREKANS                                              ASIL SES ►      Vibrasyon Genliği



                                  _

                                                      VİBRASYON                                 ►
                                                                                         ►
                                                         SÜRE
                                                       ekil  .    i ras on
                       Her çalgıda vibrato için uygulanan farklı yöntemler vardır. Örneğin keman, viyola ve çello gibi
               yaylı çalgılarda vibrato; parmak ucu kavisinin, tel üzerinde ileri geri yuvarlanmasıyla (Şekil 2.2a.) ya da
               parmağın tel üzerinde ileri geri kaydırılmasıyla yapılır (Şekil 2.2b.).  Bu yönteme “parmak vibratosu” de-
               nir. Keman ve viyola icrasında “kol vibratosu” ve “bilek (el) vibratosu” adıyla uygulanan iki farklı yöntem
               daha vardır. Kanunda vibrato, diyez tarafında kalan mandalların bir veya iki tanesini ileri geri oynatma
               hareketiyle, gitarda ise telin parmakla aşağı yukarı yönde esnetilmesiyle gerçekleştirilir. Kimi tamburiler,
               tamburun sapını sallayarak seste vibrasyon sağlar. Nefesli çalgılarda ise vibrasyon; diyafram, nefes ve
               dudak hareketleriyle elde edilir.

                            Parmağın hareket yönü                                      Parmak
                               Parmak


                                                                                ►                     ►

                                           Tel                                                      Tel
                              Asıl ses                                                 Asıl ses
                 ekil   . a  Telli çal ılarda  armak vi ratos             ekil   .    Telli çal ılarda  armak vi ratos


                                                           106
   103   104   105   106   107   108   109   110   111   112   113