Page 31 - THM TEORİ VE UYGULAMASI 12

Halk müziği türü bağlamında seslendirilen semahlara büyük ölçüde bağlama eşlik eder. Başta Hatâyi
olmak üzere Pir Sultan Abdal, Kaygusuz Abdal, Nesimi gibi ozanların deyişleri semahlarda bulunmaktadır.
Sevgi ve birlik olma temalarının ağırlıklı olduğu dizeler, semahta coşkun ve içli bir şiir geleneğini ortaya
çıkarmıştır. Semahların sözleri, âşık tarzı halk edebiyatı ürünlerinin en belirgin örnekleridir.
Semahlar sınıf andırılma şekillerine göre farklı isimler alabilir.
İl, ilçe, kasaba isimleriyle anılan semahlar: Erzincan semahı, Keskin semahı, Şiran semahı.
Kuş ve hayvan isimleriyle anılan semahlar: Turnalar semahı, Kırat semahı, Kaz semahı.
Kişi ve topluluk isimleriyle anılan semahlar: Hızır Paşa semahı, Koyun Baba semahı, Kırklar semahı,
Hubyar semahı (Görsel 1.7).
Halk ozanlarının seslendirdiği deyişler, semahlarda sıklıkla kullanılmaktadır. Deyişler (demeler), âşık
edebiyatı ve Türk halk müziği içinde yer alan âşık tarzı müziğin en önemli malzemeleridir. Dinî-tasavvuf
olanlar hariç, genel anlamda dinî nitelikte olmakla beraber din dışı nitelikli olanları da vardır. Son dörtlükte
mutlaka şairin mahlası geçmektedir.

Görsel 1.7
Hubyar semahı görseli

THM Repertuvarında Yer Alan ve Tasavvuf Karakter Gösteren Deyiş Örnekleri

• Beni Hor Görme (Şarkışla/Sivas)
• Bu Dünyanın Devranına (Kaynak: Nesimi Çimen)
• Bugün Ben Bir Güzel Gördüm (Tokat)
• Bütün Dünya Senin Olsun (Erzincan)
• Daha Senden Gayri Âşık mı Yoktur (Kaynak: Nesimi Çimen)
• Dünya Umuruna Meyil Verme (Arapkir/Malatya)
• El Vurup Yaremi İncitme Tabip (Zile/Tokat)
• Erzurum Kilidi Mülki İslamın (Erzurum)
• Ervah-ı Ezelde (Erzincan)
• Ezel Bahar Olmayınca (Tercan/Erzincan)
• Ezrail Serime Çöktüğü Zaman (Sivas)
• Gaf l Gezme Şaşkın (Gaziantep)
• Gel Ha Gönül Havalanma (Şarkışla/Sivas)
• Gel Seninle Danışalım Sevdiğim (Şarkışla/Sivas)
• Gönül Gel Seninle Muhabbet Edelim (Erzincan)
• Hak Muhammed (Zile/Tokat)
• Ilgıt Ilgıt Esen Seher Yelleri (Sarız/Kayseri)
• Kâinatta Bir Zerreyim (Tercan/Erzincan)
• Kurbanlar Tığlanıp (Sivas)
• Yâr Yüreğim Yâr (Şanlıurfa)

30