Page 39 - TÜRK VE BATI MÜZİĞİ TARİHİ 12

3. ÜNİTE

3. ÜNİTE: RÖNESANS VE MÜZİK

NELER ÖĞRENİLECEK?
• Rönesans Dönemi’nde Sanat ve Kültür
• Rönesans’ın Ortaya Çıkış Nedenleri
• Rönesans’ın Müzik Sanatı Üzerindeki Etkileri
• Rönesans Dönemi Müzik İcrasında Farklılıklar
• Rönesans Dönemi’nin Önemli Bestecileri ve Eserleri
• Rönesans Dönemi’nde Ortaya Çıkan Enstrümantal Müzik Türleri
• Rönesans Dönemi’nde Opera Sanatının Doğuşu
• Rönesans Dönemi’nde İtalyan Opera Stili

HAZIRLIK ÇALIŞMASI
Rönesans’ı hazırlayan etkenler hakkındaki bilgilerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

3.1. Rönesans Dönemi’nde Sanat ve Kültür

“Yeniden doğuş” anlamına gelen Rönesans, Hristiyanlığın dogmatik bakış açısını sorgulayan aydınların antik
dünyayı yeniden değerlendirmeleri sonucunda oluşmuş bir yenilik hareketidir. 1450’li yıllarda İtalya’da ortaya çık-
mış ve 1600’lü yılların başlarına kadar tüm Avrupa’da etkisini sürdürmüştür.
Orta Çağ ile Yeni Çağ arasında köprü görevi üstlenen Rönesans Dönemi’yle birlikte Avrupa’nın Orta Çağ karan-
lığı sona ermiştir. Artık “birey” olarak ele alınan insan, daha ziyade dünyevi konularla ilgilenmeye başlamış ve bu
durum genel bir zihniyet değişimine sebep olmuştur. Değişen zihniyet doğrultusunda bilim, felsefe, devlet, din,
hukuk, kültür ve sanatta köklü değişikliklerin yaşanması müzik sanatının konu çeşitliliğini de artırmıştır.

3.1.1. Rönesans’ın Ortaya Çıkış Nedenleri
Tarihte önemli bir yere sahip olan Rönesans, İtalya’nın Floransa şehrinde ortaya çıkmıştır. Bunun en önemli
sebebi, Orta Çağ İtalyası’nın Antik Yunan ve Roma kültürünün izlerini taşıyan topraklar üzerinde kurulmasıdır.
Ülkenin Floransa, Siena, Venedik gibi şehir devletleri klasik kültüre büyük önem vererek onu canlı tutma eğilimi
göstermiştir. Özellikle Floransa, 14. yüzyılın sonlarında gelişmeye başlayan hümanist düşüncenin doğup şekillen-
diği merkez hâlini almıştır.
İtalya’nın coğrafi konum itibarıyla Müslüman dünyası ile Avrupa arasında yer alması da Rönesans’ın bu ülke
sınırları içinde ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. Çünkü hem Akdeniz üzerinde hâkimiyeti olan hem de Afri-
ka’ya çok yakın bir konumda bulunan İtalya, Orta Çağ’ın önemli bir ticaret merkezidir. Bu durumun yanı sıra coğrafi
keşiflerin sonucu olarak Avrupa’ya gelen birçok ganimet de İtalya’yı ekonomik açıdan güçlendirmiştir. Coğrafi
keşiflerden sonra zenginleşen bazı Avrupalı aileler; mimari, heykel, resim, edebiyat ve müzikle yakından ilgilene-
rek bilim adamları ile sanatkârları destekleyip himaye etmiştir. “Mesen” adı verilen bu ailelerin sanatla yakından
ilgilenmeleri, Rönesans’ın oluşum sürecini hızlandırmıştır.
Rönesans’ın ortaya çıkmasında rol oynayan önemli bir diğer sebep de 1453 yılında İstanbul’un fethedilmesi
ile Bizans İmparatorluğu’nun yıkılmasıdır. Yıkılan Bizans İmparatorluğu’nun ardından Bizanslı aydın ve sanatçıların
birçoğu geçmişte Roma İmparatorluğu’nun kalbi olan İtalya’ya sığınmış ve sahip oldukları kültür birikimini bu
topraklara taşımıştır. Göç ettikleri bu ülkede Eski Yunancayı öğreten aydınlar ve sanatçılar, Antik Yunan uygarlığı-
nın eserlerini tanıtmaya çalışmıştır. Onların kurduğu resim, heykel ve müzik atölyeleri sayesinde İtalya’da bir kent
üslubu oluşmuştur.
Orta Çağ’da kapalı tutulan kütüphanelerin açılması ile birlikte bilim insanları; Yunanca, Latince ve İbranice me-
tinlere ulaşma imkânı elde etmiştir. Bu durum, unutulan birçok bilginin gün yüzüne çıkmasının yolunu açmıştır.
Dante (Dante), Petrarca (Petrark) ve Boccaccio (Bokaçyo) gibi yazarlar bu kütüphanelerdeki eserler üzerinde in-
celemeler yaparak kadim bilgilerin bilim adamlarına ve sanatçılara aktarılmasını sağlamıştır. 13. yüzyıl sonlarında
kurulan üniversiteler de Rönesans’ın oluşum sürecini doğrudan etkileyen güçlü bir faktördür. Ayrıca 1414 yılında
İsviçre’de bir manastırda bulunan Architectura (Arkitekcıra) adlı kitap, Roma dünyasının aydınlanmasında önemli
rol oynamıştır. MÖ I. yüzyılda Romalı Mimar Marcus Vitruvius (Markus Vitruviyıs) tarafından yazılmış bu eser, Antik
Yunan uygarlığına ait bilgilere ulaşılmasını sağlamıştır.

38 RÖNESANS VE MÜZİK