Page 42 - TÜRK VE BATI MÜZİĞİ TARİHİ 12

3. ÜNİTE

3.1.3. Rönesans Dönemi Müzik İcrasında Farklılıklar

Görsel 30: Rönesans Dönemi'ni yansıtan çalgı topluluğu
Rönesans Dönemi müziğinin icra özellikleri kesin olarak bilinmemektedir. Bunun nedeni, dönemin el yazması
notalarının partilerinde eserin hangi ses için (vokal ya da çalgı) yazılmış olduğunun belirtilmemiş olmasıdır. Röne-
sans müziğinin icra niteliklerine (vokal, çalgı ya da hem vokal hem çalgı) dair bilgilere ancak bu döneme ait resim
ve edebiyat eserlerinden ulaşılabilmektedir.
15. yüzyılda dans müziği ile beraber gelişmeye başlayan çalgı müziğinin doğaçlama olarak icra edildiği tah-
min edilmektedir (Görsel 30). Bu döneme ait notalarda eşit süreli, tekdüze ve cansız bir ezgi göze çarpmaktadır.
Bu nedenle de ezginin yazıldığı gibi olmadığı, notaların
asıl ezginin ham maddesi olarak kullanıldığı ve eser icra
edilirken yorumcu tarafından doğaçlama bir şekilde
varyasyonlar (çeşitlemeler) yapıldığı düşünülmektedir.
Döneme ait resimler incelendiğinde şarkıcıların elinde
nota kâğıdı bulunmasına rağmen enstrüman icracıları-
nın önünde notaya dair herhangi bir şey olmadığı gö-
rülmektedir (Görsel 31). Bu durum da Rönesans Döne-
mi müzik icralarında yaygın olarak doğaçlama yapıldığı
görüşünü doğrulamaktadır.
Rönesans müziği vokal icrasında süslemelere yer
verilmiştir fakat bu süslemeler nota üzerinde gösteril-
memiştir. Süslemelerin yorumu şarkıcının icra yetene-
ğine bırakılmış; kâğıt üzerindeki yalın ezgi, yorumcu
tarafından renklendirilerek seslendirilmiştir.
Rönesans müziği olgunlaştıkça en yaygın vokal mü-
zik biçimi hâline gelen madrigallere aynı partiyi çalan
çalgılar eşlik etmiştir. 16. yüzyılın sonlarında popüler
hâle gelen diğer bir yöntem de madrigalin üst partisi
icracı tarafından söylenirken diğer partilerin çalgıya
uyarlanmasıdır. Bu icra yönteminde birkaç sesi aynı
anda duyuran lavta gibi çalgılar kullanılmıştır. Günü-
müz korolarının da seslendirdiği madrigaller, Rönesans
Dönemi’nde solo şarkıcılardan oluşan oda müziği top- Görsel 31: “Müzik Topluluğu (Musical Company)”, 1626,
lulukları ile seslendirilmiştir. Rembrandt van Rijn (Rembrant van Rin)

1. ETKİNLİK

• Orta Çağ ile Rönesans Dönemi’nin müzik üretim ve icra ortamları arasında ne gibi farklılıklar bulundu-
ğunu öğrendiğiniz bilgilerden hareketle tespit etmeye çalışınız. Tespitlerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

RÖNESANS VE MÜZİK 41