Page 18 - TÜRK İSLAM MUSİKİSİ 12

1.3. MUSİKİNİN ETKİ ALANLARI

Tarih boyunca insanın hayatında müziksel ögeler her zaman var olmuştur. İnsanlar, duygu ve
düşüncelerini ifade ederken müzikten sık sık faydalanmışlardır. Derin ve kapsamlı bir sanat olan
musiki de bu bağlamda bireyleri ve dolayısıyla toplumu
etkisi altına alabilen ve yönlendirebilen bir sanat dalı
olmuştur (Görsel 1.3).

Dinler tarihine bakıldığında musikinin her inanç siste-
minde, insan sesi veya çalgılar eşliğinde ilahi duyguları
güçlendirmek ve yaratıcıya inancı, bağlılığı daha da
etkili ifade edebilmek amacıyla kullanıldığı görül-
müştür. Musiki doğrudan ruha hitap ettiği için manaya
yönelmede etkili bir yöntem olmuş, bu sayede kişinin
maneviyatını geliştirmesini sağlamıştır.
Bir annenin bebeğini severken çıkardığı sesler, şehir ve
kır yaşantısındaki sesler, musiki olarak adlandırılmasa
da bireyin günlük yaşantısında ve iletişiminde sürekli
kullanılmıştır. Hatta savaşlarda askere, kahramanlık
duyguları kazandırmak, moral ve motivasyon sağlamak
gibi psikolojik mesajlar, musiki vasıtasıyla verilmiştir.
Örneğin eski Türklerin Çin Seddi’ni geçerken davul
gibi güçlü ses çıkartan aletlerle hücuma kalktığı ve
bu güçlü sesle Çinlilere karşı önemli üstünlükler sağ-
ladığı bilinmektedir. Osmanlılarda ise daha düzenli ve

O Sosyal hayatta musiki (Minyatür) sistemli bir yapıya sahip olan Mehteran Bölüğü bu
görevi üstlenmiştir.
İlkel kabilelerden günümüze kadar birçok medeniyet ve
devlet, musikiyi etkili bir tedavi aracı olarak görmüş ve
kullanmıştır. Zamanla modern hekimlik ortaya çıkmış,
musikinin teşhis ve tedavi metotları ilmî temellere
oturtulmuştur. Osmanlı Dönemi’nde musiki ile tedavi-
nin yapıldığı darüşşifalar ve bimarhaneler kurulmuştur.
Musiki, eğitim alanında etkili bir araç ve yöntem olarak
kullanılmaktadır. Musiki eğitimi sayesinde çocukların
kendilerini ifade etme ve yaratıcılıkları, hareket ve rit-
mik yetenekleri, estetik duyguları, kültürel birikimleri,
dil becerileri, bilişsel ve analitik düşünme becerileri
ve sosyal becerileri gelişmektedir. Musiki ayrıca sine-
ma, tiyatro, şiir gibi sanatın diğer dallarında anlatımı
güçlendirmek amacı ile kullanılmıştır.
Sosyoekonomik alanda musikinin etkisi, ürünleri pa-
zarlayanlar tarafından çok iyi bilinmekte ve özellikle
günümüzde reklamlar aracılığı ile musiki yoğun olarak
kullanılmaktadır.

MUSİKİ VE DİNÎ MUSİKİ