Page 23 - TÜRK İSLAM MUSİKİSİ 12

OKUMA METNİ

“Musiki öyle bir denizdir ki ben paçaları sıvadım hâlâ içine giremedim.”
Dede Efendi

Hamamizade İsmail Dede
Efendi (Görsel 1.8) (1778-
1846), 19. yüzyılın en önemli
bestecilerindendir. Doğumu
Kurban Bayramı’nın ilk gününe
rastladığı için kendisine İsmail
ismi verilmiş, babasının hamam
işletmeciliği yapması nedeni
ile Hamamizade diye tanınmış-
tır. İlk musiki eğitimini Uncuza-
de Mehmet Efendi’den almıştır.
Düzenli olarak devam ettiği
Yenikapı Mevlevihanesi’nde
tasavvuf, musiki, edebiyat ve
diğer konularda eğitim almıştır.
Ali Nutki Dede ile kardeşi Ab-
dülbaki Nasır Dede ve devrin
ileri gelen musikişinaslarından
faydalanarak kendini yetiştir-
miş, Mevlevihane’deki çilesini
tamamlaması ile “Dede” unva-
nını almıştır.

Klasik üsluba bağlı olsa da mu-
V N DU K P GH E U GHKD ROD
Dede Efendi’nin kendine özgü
bir tarzı olduğu görülmektedir.
O Hamamizade İsmail Dede Efendi (Temsilî) +DW Ȣ+½ȣ Onun bu ayrıcalığı ayin, şarkı
ve köçekçe gibi farklı formlar-
da eserler vermesiyle ifade edilebilir. Dede Efendi’nin Türk müziğine sultaniyegâh, neveser,
sababuselik, hicazbuselik, arabankürdi makamlarını kazandırdığı da bilinmektedir. Bütün
bunların yanı sıra Dede Efendi, eserlerinde uzun fakat akıcı müzik cümleleri kullanmış, farklı
ve gelişkin modülasyon örnekleri vermiştir. Kendisinden sonra da Türk müziğinde yer edinen
ve kendi ekolünü devam ettiren Zekai Dede Efendi, Dellalzade İsmail Efendi, Hamparsum
Limonciyan, Hacı Arif Bey gibi önemli öğrenciler yetiştirmiştir.

Hac vazifesini yerine getirmek için gittiği kutsal topraklarda yine bir Kurban Bayramı günü
vefat etmiştir.
(Kısaltılmıştır.)
M. Fatih SALGAR, “Dede Efendi”

1. ÜNİTE