Page 21 - ÇALGI EĞİTİMİ BAĞLAMA 9

Bağlamanın Tarihsel Gelişimi 1

• Bağlamanın Bölümlerinin Geleneksel Adlandırmaları

Bağlama bölümlerinden sap boyu, boğaz denilen tekne ile sapın birleştiği yerden burguların
olduğu yere kadar giden bölüme denir. Anadolu’da bazı yörelerde bağlamanın insan figürüne
benzetilmesinden dolayı bölüm adlandırmaları halk arasında değişiklik gösterebilmektedir.
Bağlamanın tekne bölümüne “gövde”, kapak bölümüne “döş” ya da “göğüs”, sap bölümüne “kol”,
burgu bölümüne ise “kulak” denilmesi buna örnek gösterilebilir.

Bilgi Notu

Bağlamanın yapısı, malzeme türü ve nasıl bir değişim sürecinden geçtiği konusunda birçok
araştırma yapılmıştır. Bağlamada bulunan perdelerin geçmişten günümüze kadar yaşadığı
değişimler de bu araştırmalar içinde yerini almıştır. Türk halk müziğinin temelini oluşturan
oluşturan âşıklık geleneğinde bağlamada bulunan perdelere gerek perde bağlanış yapıları
gerekse perdelerin bağlama klavyesi üzerindeki yerleri itibarıyla farklı isimler verilmiştir.
Günümüzde bağlamadaki perde adları, müzik dilinde "la, si, do" olarak söylenirken, halk
müziği geleneği içinde özellikle bazı yörelerde tasavvufi adlandırmalar da görülmüştür.
Daha çok Azerbaycan sazlarında görülen “sağır perde, baş perde, ayak perde, divani perde,
şah perde” gibi perde adlandırmalarının Anadolu'nun kimi bölgelerinde de yaygın olduğu
bilinmektedir. Âşıklık geleneğinde daha sık karşılaşılan bu adlandırmalar günümüze gelindikçe
yerini müzik dilindeki kullanımlarına bırakmıştır.

Etkinlik 3

Aşağıda verilen görsellerin altına bağlamanın hangi bölümü olduğunu yazınız.

........................ ........................ ........................ ........................

19