Page 17 - ÇALGI EĞİTİMİ ÇELLO 9

1. ÜNİTE

Çello (viyolonsel), yumuşak ve zarif tonları ile birçok müzik türünün icrasında kullanılabilen viol ailesi çalgılarından
türemiş bir enstrümandır. Bir bestenin üst, orta ve alt partilerini çalmak için tasarlanmış viol ailesi; soprano, tenor, alto ve
bas ses özelliklerini yansıtan çeşitli enstrümanlardan oluşmuştur. Günümüz keman ailesinden daha düşük ses düzeyine
sahip bu enstrümanlar; boyut, şekil, tel sayısı ve akort bakımından farklılıklar göstermiştir (Görsel 1.1, Görsel 1.2).

Görsel 1.1: Bas viola da gamba Görsel 1.2: Viola di bordone (bariton viol)

BİLGİ NOTU

Viol kelimesinin kökeni, Latincede “telli çalgı” anlamına gelen “fidula” sözcüğüne dayanmaktadır. Fidula sözcüğü; İtalyancada
“viella”, Fransızcada “viele”, Almancada “fidel”, İngilizcede “fiddle” (fidıl) şeklinde kullanılmaktadır.

Viol ailesinin isimlendirilmesini sağlayan iki önemli grup vardır.
Bunlar, viola da braccio (viola da barakyo) ve viola da gambadır.
Viola da braccio, İtalyanca kol anlamına gelen “braccio” sözcü-
ğünden türeyen ve kol üzerinde omuza dayanarak çalınan viollere
verilen genel addır. Viola da braccio ailesinin ilk enstrümanlarının
1530’lu yıllarda İtalya’da üretildikleri bilinmektedir. Bu ailede sopra-
no, tenor, alto ve bas viola da braccio olmak üzere farklı boyut ve
akortlarda çalgılar bulunmaktadır. Viola da braccio günümüz keman
ve viyolalarının eski formudur (Görsel 1.3).

Görsel 1.3: Viola da braccio

ÇELLONUN TARİHÇESİ, YAPISI VE BAKIMI 15