Page 20 - ÇALGI EĞİTİMİ ÇELLO 9

1. ÜNİTE

Geleneksel Türk müziğinde çelloyu
ilk kullanan kişi Tanbûrî Cemil Bey’dir
(Görsel 1.8). Birçok çalgıyı ustalıkla icra
eden ve Türk makam müziğinin büyük
sanatkârlarından biri olan Tanbûrî Ce-
mil Bey, çelloyu da aynı ustalıkla kul-
lanmıştır. Tanbûrî Cemil Bey’in 1910-11
yıllarında kaydedilmiş sekiz adet çello
taksimi bulunmaktadır. Bu taksimler-
den bazıları bestenigâr, muhayyer, uş-
şak, hüzzam ve hüseynî makamların-
dadır. Tanbûrî Cemil Bey’in oğlu Mesut
Cemil de önemli bir müzisyen ve çello
sanatçısıdır (Görsel 1.9). Çellonun Türk
müziğinde tanınmasında Mesut Ce-
mil’in de önemli katkıları olmuştur.

Görsel 1.8: Tanbûrî Cemil Bey Görsel 1.9: Mesut Cemil
Çello, bas karakterli ve komalı (mikrotonal) sesleri icra etmeye elverişli perdesiz bir çalgı olması nedeniyle gele-
neksel Türk müziğindeki bas ses ihtiyacını karşılamıştır. Zengin tınısal özellikleri, içli ve derin müzikal yapısı ile Türk
müziğinde çok sevilen ve her zaman ihtiyaç duyulan bir yaylı çalgı konumuna yükselmiştir.

DİNLEME

Tanbûrî Cemil Bey tarafından seslendirilen çello taksimleri dinleyiniz.

1.2. Çello ve Yayın (Arşe) Yapısal Özellikleri

1.2.1. Çellonun Yapısı

Vücut ölçülerine uygun boyutta enstrüman seçimi, çalgı çalmaya başlamadaki en önemli koşullardan biridir. Seçi-
len çalgının büyük ya da küçük olması, çalgı eğitimi açısından olumsuz sonuçlar doğuracağı için bu konuda doğru ter-
cih yapmak gerekir. Çellonun vücut yapılarına göre üretilmiş çeyrek, yarım, üççeyrek ve tam olmak üzere dört boyutu
bulunur (Görsel 1.10). Tam bir çellonun gövde uzunluğu 75-76 cm, ortalama boyu 120 cm civarındadır.

Görsel 1.10: Farklı boyutlu çellolar

18 ÇELLONUN TARİHÇESİ, YAPISI VE BAKIMI