Page 103 - TİYATRO TARİHİ 9
P. 103
İngiltere’de Rönesans Tiyatrosu
İngiltere’de yaşanan hanedan savaşları ve iç çekişmeler nedeniyle Rönesans’ın
etkileri XV. yüzyıl sonlarına kadar çok görülmemiştir. İngiltere’de Rönesans tiyatrosu,
Kraliçe I. Elizabeth (Elizabet) Dönemi’nde ilkelerini bulmaya başlamıştır (Görsel
5.10). İngiltere bu dönemde oyun yazarlığı alanında büyük gelişme göstermiştir.
Politik, dinî ve tarihsel konular ile dünyevi meseleler, oyun yazarlarının oyunlarda
işlediği temel konular olmuştur.
İlk İngiliz tragedyası Rönesans Dönemi’nde yazılmıştır. Thomas Sackville (Tomas
Sekvil) ve Thomas Norton (Tomas Nortın) adlı öğrenciler tarafından birlikte
yazılan Gorboduc (Gorbodak) isimli tragedya Inner Temple’da (İnır Tempıl) Kraliçe
I. Elizabeth’e sunulmuştur. Oyunun konusu İngiliz tarihinden alınmıştır.
William Shakespeare (Vilyım Şekspir), Elizabeth Dönemi İngiliz tiyatrosunun en Görsel 5.10: I. Elizabeth
başarılı oyun yazarı olarak kabul edilmiştir (Görsel 5.11).
Cambridge’te (Keymbıriç) klasik eğitim alan ve Shakespeare’in çağdaşı olan
Marlowe, Shakespeare tiyatrosunu hazırlayan en önemli yazar olarak kabul
edilir. Genel anlamda Shakespeare’den sonra en başarılı bulunan İngiliz yazar ise
Ben Jonson olmuştur.
İngiltere’de Rönesans tiyatrosunun en önemli kazanımlarından biri de oyun
yazarlığının bir meslek olarak kabul görmesidir. Bu dönemde İngiltere’de
yeni oyunlara gereksinim duyan bir halk tiyatrosu ortaya çıkmıştır. Oyun
yazarlığının gelişmesi ve oyuncu topluluklarının talep görmesi halk tiyatrosunun
gelişimiyle paralel olmuştur. Kraliçenin Oyuncuları, Amiralin Oyuncuları,
Lord Chamberlain’in Oyuncuları (Lord Çembırlen) gibi önde gelen oyuncu Görsel 5.11
toplulukları bu dönemde ortaya çıkmıştır. I. Elizabeth’ten itibaren kral ve William Shakespeare
kraliçeler belirli ücretler ödeyerek toplulukların oyunlarını izlemişlerdir.
Devlet destekleri haricinde, özel hissedarlar ve pay sahipleri de halk tiyatrolarına yatırım yapmış ve ekonomik
açıdan toplulukları desteklemiştir. Kadın rolleri erkekler tarafından oynanmış, oyunculuk usta çırak ilişkisiyle
sürdürülmüştür.
Bu dönemdeki tiyatro binaları sekizgen, altıgen, elips vb. biçiminde yapılmıştır. Pageant (pecınt) adı verilen
gezici oyun arabaları, han tiyatroları ve arena tarzı Orta Çağ binalarının seyir ve oyun yeri ilişkisi Rönesans
binalarına ve tiyatro yapma biçimine de yansımıştır. İngiltere’de yapılan Rönesans Dönemi tiyatro binaları
hemen hemen benzer özelliktedir (Tablo 5.3).
Tablo 5.3: İngiliz Tiyatro Binalarının Ortak Özellikleri
Oyun Yeri Seyir Yeri
• Önlük (apron) sahne adı verilen bir ön sahne yer • Halkın kullandığı bir avlu bölümü yer alır. Sahnenin
alır. Bu bölümün bir kısmını çatı örter. Sahnelerde sağ ve solunda centilmenler locası yer alır ve
çatı yer alır ve oyunlarda vinçler kullanılır. buraya aristokrat kesimde yer alan soylu kişiler
oturur.
• Sahne üzerinde delikler ve bu delikleri kapatan
kapaklar bulunur. • Yüksek bilet ücreti ödeyen kişiler, sahneye en yakın
konumlarda oturur.
• Sahnenin belirli bölümlerde kapı, pencere,
balkonlar yer alır. Balkonlardan birinde müzisyen • Seyir yeri olarak galeriler de kullanılır.
topluluğu yer alır. Sahne bölümü, iç ve dış olmak
üzere iki bölümden oluşur.
101
OSU
TR
R
RÖNESANS TİYATROSU
A
ÖNESANS TİY
