Page 188 - TİYATRO TARİHİ 9
P. 188
10.1.1.2. Gölge Oyunu
Çin’de gölge oyunu geleneği kökleşmiştir. Çinli tarihçilere göre gölge oyunu etkinliklerinin Çin kaynaklarındaki
en eski izleri MÖ 121’e kadar uzanmaktadır. Bu tiyatro formunun çıkış amacı, ölen kişilerin ruhları ya da tanrısal
güçlerini gölge oyunu perdesinde somutlaştırmaktır. Çıkış amacı dinî veya metafizik gerekçeler olsa da gölge
oyunu formu zamanla din dışı seyirlik gösterilere dönüşmüştür (Görsel 10.3).
Görsel 10.3: Çin gölge oyunlarında kullanılan kuklalar
= BİLGİ KUTUSU
Tarih bilim insanları, gölge oyununun ilk kaynağının Hindistan coğrafyası olduğunu kabul etmektedir.
10.1.1.3. Kukla
Han Hanedanı zamanında başlayan din dışı eğlenceler dönemin siyasi çalkantılarına rağmen sürdürülmüştür.
MS 265-420 yılları arasında bu eğlencelerde ilk defa marionette adı verilen ipli kuklalar oynatılmıştır. MS IV.
yüzyılda ipli kuklalarla tarihî kişilikler canlandırılmıştır (Görsel 10.4).
Görsel 10.4: Çin kukla tiyatrosu örneği
10.1.1.4. Hikâye Anlatıcılığı
MS 960-1279 yılları arasında hüküm süren Sung Hanedanı döneminde Çin imparatorluğu pusula, barut, matbaa
gibi teknik buluşlar gerçekleştirmiş; sanat alanlarında da kültürel yetkinleşme yaşamıştır. Hikâye anlatıcılığı ülke
geneline yayılmıştır. Çin’in yüzyıllar içerisinde değişerek bugüne ulaşan en önemli hikâye anlatıcılığı ürünleri
bu dönemde ortaya çıkmıştır. Çinli hikâye anlatıcıları, kukla ve gölge oyunu araçlarını kullanarak hikâyelerini
çayhanelerde seyirciye sunmuştur.
186 10. ÜNİTE
