Page 97 - TİYATRO TARİHİ 9
P. 97
Oyun Konuları
Rönesans’ta güçlenen bireyin daha iyiyi ortaya koyma isteği, sahnede yeni bir eylem alanı bulmuştur. Taklit
de olsa yapılabilir olanı deneme isteği ortaya çıkmıştır. Orta sınıftaki insanların zenginlik ve güçlülük tutkusu,
yazılan oyunların çıkış noktasını oluşturmuştur. Bu tutum karşısında geleneksel ahlak değerleri de direncini
kaybetmiştir. Bu dönem oyunlarında karşıt güçler ölüm kalım savaşına girmiş gibi temsil edilmiştir. Seyirci
güçlü figürleri hayranlıkla izlemiştir. Acımasız figürler ise seyircide korku uyandırmıştır. Seyirci, acıma ve korku
duyguları arasında kalmıştır.
Rönesans oyunlarında düşle gerçek, heyecanla sağduyu, coşku ile düşünce iç içe geçmiştir. Ayrıca oyunlarda
Rönesans değerleri ile Orta Çağ değerleri de iç içe gösterilmiştir.
Çağın en tipik oyunları olan trajikomedilerde gerilim, güldürücü eklentilerle genişletilmiştir. Tragedyalarda ise
akıl ile karşıtlıklar dengelenmiş, aşırılıklar azaltılmaya çalışılmıştır.
Q ARAŞTIRINIZ
Antik Yunan tragedya kuramını şekillendiren Aristoteles’in Poetika adlı yapıtında bir tragedyanın uzunlu-
ğunun ne kadar olması gerektiği belirtilmiştir?
C SIRA SİZDE
Antik Yunan ve Rönesans tiyatrosunun temel ilkeleri arasındaki benzer ve farklı yönleri belirleyiniz.
5.1.1.1. Ülkelere Göre Rönesans Tiyatrosunun Gelişimi
XV. yüzyılda ulusal farklılaşmaların ortaya çıkışıyla tiyatro, her ülkenin özel koşullarına göre farklı bir gelişme
göstermiştir. İtalya’da mimarlık ve plastik sanatların gelişimi sayesinde tiyatro yapıları ve sahne tekniğinde
yeni bulgular ortaya çıkmıştır. Fransa, İtalyan etkisinde kalmış ancak bir sonraki yüzyılda kendi klasik tiyatro
anlayışını belirlemiştir. İspanya ve İngiltere’de ise oyun yazarlığı alanında gelişmeler yaşanmıştır.
İtalya
Rönesans Dönemi’nde İtalya coğrafyasında bulunan küçük kent devletlerinde Antik Yunan ve Roma düşüncesi ve
sanatına ilişkin kaynaklar tercüme edilmiştir. Antik miras yeniden canlanmıştır. Bu dönemde İtalya’da akademi,
saray ve halk tiyatrosu olmak üzere üç tiyatro kültürü gelişmiştir.
İtalya’da Tiyatro Kültürü
Saray Tiyatrosu Akademi Tiyatrosu Halk Tiyatrosu
Saray Tiyatrosu: XV. yüzyılın sonlarında İtalyan kent devletlerinin saraylarında yer alan sahnelerde Roma
komedyalarının oynanmasıyla başlamıştır. Sonraki yüzyıl başlarında İtalyanca yazılmış oyunlar sahnelenmiştir.
Bu oyunların sahnelenmesi için destek verilmesi, İtalyan üst tabakası arasında bir saygınlık yarışına dönüşmüştür.
Zamanla aristokrat sınıfın doğum, düğün, nişan, balo gibi eğlencelerinde tiyatral etkinlikler de kendine yer
bulmuştur. Saray oyun türleri tragedya, komedya ve pastoral türünde sergilenmiştir.
Saray Oyun Türleri
Tragedya Komedya Pastoral
95
OSU
TR
A
RÖNESANS TİYATROSU
R
ÖNESANS TİY