Page 158 - Konu Özetleri AYT Biyoloji

BIYOLOJI

KONU DNA’NIN KENDİNİ EŞLEMESİ
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

DNA’NIN KENDİNİ EŞLEMESİ
Replikasyonun Tanımı ve Özellikleri

• DNA, kalıtsal özelliklerin aktarılmasından sorumlu moleküldür. Sağlıklı hücrelerde DNA'nın hücre bölünmesiyle de-
ğişikliğe uğramadan yavru hücrelere eşit olarak aktarılması için hücre bölünmesinden önce miktarı iki katına çıkar.
DNA’nın eşlenerek bir kopyasının oluşturulmasına replikasyon denir. Replikasyon, interfaz safhasında gerçekleşir.

Yarı Korunumlu (Semikonservatif) Eşleme

DNA, kendisini yarı korunumlu olarak eşler. İki zincirli sarmal DNA’nın her bir ipliğinin kalıp görevi yaparak kendine eş yeni
bir DNA ipliği oluş turmasına yarı korunumlu eşlenme denir. Matthew Melson (Methıv Melsın) ve Franklin Stahl’ın (Frenklin
Sıtal) DNA’nın kendini yarı korunumlu eşlemesi ile ilgili hipotezi test etmek amacıyla yaptıkları deneyin aşamaları:

15
• E.coli bakterilerinin azotun ağır izotopu olan N içeren kültür ortamın da birçok nesil boyunca çoğalmaları sağlanmış-
tır. Kültürdeki bakterile rin DNA’ları ayrıştırılıp santrifüj edildiğinde DNA’ların tüpün dip kısmın da bir bant oluşturacak
şekilde toplandığı görülmüştür.

• DNA’larında 15 N bulunan bakteriler, 14 N içeren kültür ortamına bırakıl mıştır. Birinci çoğalma sonucunda bakteri
DNA’ları ayrıştırılıp santrifüj edildiğinde deney tüpünün orta kısmında bir bantlaşma olduğu göz lemlenmiştir. Orta
14
15
kısımda bantlaşmanın nedeni, birinci bölünme so nucu meydana gelen bakteri DNA’larının %100 N N (melez DNA)
taşımasıdır.
14
• Melez DNA’lı bakteriler, bir kez daha N içeren ortama bırakılmıştır. İkinci çoğalma sonucunda bakteri DNA’ları ay-
rıştırılıp santrifüj edildi ğinde deney tüpünün hem orta hem de üst kısmında bantlaşma olduğu gözlemlenmiştir.Bunun
15
14
14
14
ne deni, ikinci çoğalma sonucu meydana gelen bakteri DNA’larının %50 N N (normal azotlu DNA) ve %50 N N
(melez DNA) taşımasıdır.
Bu deneyle semi konservatif (yarı korunumlu) model desteklenmiştir.

14
15 N N 14 N N
15
15 N’li ortam 14 N’li ortam
Normal azotlu
14
14
DNA N/ N
Ağır azotlu
Santrifüjleme DNA N/ N Santrifüjleme
15
15
15 N’li ortamda çoğaltılmış 1. nesil bakteriler (melez DNA)
14
bakteriler N’lü besi ortamına 14 N'lü ortama aktarılmıştır.
aktarılmıştır. (1. nesil) (2. nesil) Normal azotlu
14
14
DNA N/ N
Melez DNA
Santrifüjleme 15 N/ N Santrifüjleme Melez DNA
14
14
15 N/ N
14
14
15 N N 15 N N 14 N N 15 N N 15 N N 14 N N
14
14
14
14
Melson ve Stalh’ın DNA’nın yarı korunumlu olarak eşlendiğini kanıtlayan deneyi

158 MEBİ KONU ÖZETLERİ BİYOLOJİ - AYT