Page 178 - Konu Özetleri AYT Biyoloji

FOTOSENTEZİN CANLILAR AÇISINDAN ÖNEMİ, FOTOSENTEZDE ROL OYNAYAN ÖGELER

• Beyaz ışık prizmadan geçirildiğinde mor, mavi, yeşil, sarı, turuncu ve kırmızı renkli ışık bantları oluşturur.
• Dalga boyu uzun olan kırmızı ışığın enerjisi düşük, dalga boyu kısa olan mor ışığın enerjisi yüksektir.
Pigmentler
Görünür ışığı (beyaz ışık) emen (soğuran) maddelere pigment denir. Farklı pigmentler farklı dalga boyundaki ışığı soğu-
rur, soğrulmayan ışınları ise geçirir veya yansıtır. Bitkilerde çeşitli renklerin görünümüne sebep olan başlıca pigmentler
klorofil, karoten, ksantofil ve likopendir.
• Klorofil pigmentinin yapısında karbon (C), hidrojen (H), oksijen (O), azot (N) ve magnezyum (Mg) atomları bulunur.
• Klorofil, canlılarda yeşil renk görünümünü sağlar ve ışık enerjisini emer.
• Yapısındaki elektronlar ile ışık enerjisini ETS elemanlarına aktarır ve ışık enerjisinin kimyasal enerjiye dönüşümünü sağlar.
• Ortamda mutlaka ışık ve demir (Fe) elementi bulunmalıdır. Çünkü demir elementi klorofilin sentezinden sorumlu en-
zimin kofaktörüdür.
• Bitkilerde plastitlerin içinde bulunan turuncu renkli karoten, sarı renkli ksantofil ve kırmızı renkli likopen pigmentleri
karotenoitler olarak isimlendirilir.
• Karotenoitler fotosentez yapmaz ancak klorofilin soğurduğu ışınlardan farklı dalga boyundaki ışınları soğurarak kloro-
file aktarır.
• Bazı karotenoitler, fazla ışığı emerek klorofil molekülünün zarar görmesine engel olur.
Foton Uyarılmış klorofil Elektron aktarımı İlk elektron alıcı

Elektron verici
klorofil

Enerji
transferi Pigmentler

Işığın pigmentler tarafından toplanması

178 MEBİ KONU ÖZETLERİ BİYOLOJİ - AYT