Page 62 - Konu Özetleri AYT Coğrafya

EKSTREM DOĞA OLAYLARI

Yeryüzünde depremlerin yoğun olarak görüldüğü alanlar üç ana kuşak oluşturur. Bunlar; Pasifik Deprem Kuşağı, Atlantik
Deprem Kuşağı ve Akdeniz-Himalaya Deprem Kuşağı’dır.

Dünyada yaşanmış bazı depremler

Volkanik Faaliyetler
Magmanın yeryüzüne doğru yükselme sürecine genel
olarak volkanizma adı verilir. Bu süreçte meydana ge-
len volkanik faaliyetler, doğrudan veya dolaylı olarak
çevreyi ve insanı etkileyen doğa olaylarına dönüşür.
Volkanik olaylar, dar bir alanı etkileyebileceği gibi
dünyanın tamamını etkileyebilecek boyutta da olabilir.
Büyük ölçekte sıcaklık değişimleri yaşanması, tarım-
sal üretim düşmesi, kıtlık yaşanması, sellerin mey-
dana gelmesi ekstrem volkanik faaliyetlerin etkisine
örnektir.

Tsunami
Depremler, volkanik faaliyetler, kütle hareketleri ya da meteor düşmesi gibi olayların okyanus sularında salınımlar mey-
dana getirerek oluşturduğu dev dalgalara tsunami denir. Depremler sonucunda oluşan tsunamilerin görülme sıklığı daha
fazladır. Tsunami dalgaları kıyıya yaklaştığında dalgaların yüksekliği artar. Yaklaşmakta olan bir tsunaminin ilk belirtisi
suyun sahillerden hızlı bir şekilde geri çekilmesidir.

Kütle Hareketleri
Yer kabuğunun bir parçasının yer çekiminin etkisiyle
kütle hâlinde yamaçlardan aşağılara doğru hareket
etmesi kütle hareketi (heyelan, kaya düşmesi ve top-
rak kayması) olarak adlandırılır. Kütle hareketlerinin
oluşumunda; aşırı yağış, volkanik veya beşerî faali-
yetler, deprem vb. faktörler etkili olmaktadır. Kütle
hareketleri; can ve mal kaybının yanı sıra tsunami,
set gölü oluşumu, akarsu yatağının değişmesi, toprak
kaybı, bitki örtüsü tahribatı ve doğal hayatın ortadan
kalkması gibi durumlara neden olabilir.

62 MEBİ KONU ÖZETLERİ COĞRAFYA - AYT
62
COĞRAFYA - AYT