Page 130 - Konu Özetleri AYT Fizik

FİZİK

KONU ELEKTRİK VE MANYETİZMA
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

ALTERNATİF AKIM
DOĞRU AKIM
Zamanla yönü ve şiddeti değişmeyen akıma doğru akım denir. Pil, akü, güneş pili, dinamo gibi elektromotor kuvvet kay-
nakları ile oluşturulan elektrik devrelerinde yönü değişmeyen bir elektrik akımı elde edilir.

NOT

Doğru akımın yönü değişmez ama şiddeti, kaynak gerili-
mi değiştirilerek artırılıp azaltılabilir.

Doğru akım; telekomünikasyonda, televizyon, radyo, bilgisayar gibi elektronik cihazlarda, elektromıknatıslarda, tren, tram-
vay ve metro gibi elektrikli taşıtlarda ve elektroliz olayında kullanılır.

Pil Akü Güneş pili Bisiklet dinamosu

ALTERNATİF AKIM
Zamanla yönü ve şiddeti değişen akıma alternatif akım denir. Güçlü elektrik motorlarında, buzdolabı, çamaşır makinesi,
klima gibi teknolojik aletlerde ve sokak lambalarında da alternatif akım kullanılır.
Alternatif akım kaynakları elektrik devrelerinde sembolü ile gösterilir.

Alternatif Akım Nasıl Oluşur?
Alternatif akım, iletken çerçevenin içindeki manyetik akı değişimi ile indüksiyon akımı elde edilmesi ilkesine dayanır. Alter-
natif akım üretmeye yarayan araçlara alternatör denir.

Çerçeve periyodik olarak döndürüldüğünde halka üzerinde
yönü ve şiddeti sürekli değişen alternatif gerilim ve alternatif
akım oluşur.
Bilezikler
Akım
Fırçalar

Alternatif akım, elektrik santrallerinde çok daha büyük ve çok sayıda alternatörle üretilir. Manyetik alandaki alternatörler
hidroelektrik santrallerde akan suyun mekanik enerjisiyle; termik ve nükleer santrallerde ise buhar basıncıyla döndürülerek
alternatif akım elde edilir. Santrallerde üretilen alternatif akım, insanların kullanımı için evlere ve iş yerlerine iletim hatlarıyla
taşınır.

Alternatif Akım ve Doğru Akım
• Alternatif akım jeneratörlerinin elektrik üretim verimi, doğru akım jeneratörlerine göre çok büyüktür.
• Alternatif akım motorlarının maliyeti ise doğru akım motorlarına göre çok düşüktür ve bu motorlar çok bakım gerek-
tirmez.

130 MEBİ KONU ÖZETLERİ FİZİK - AYT