Page 148 - Konu Özetleri AYT Fizik

MERKEZCİL KUVVET

KRİTİK BİLGİ

Sürtünmesiz yatay bir düzlemde O noktasına
sabitlenmiş bir ip yardımı ile düzgün çember-
sel hareket eden bir cisim ip koptuğunda çiz-
m
gisel hız yön ve doğrultusunda hareketine
devam eder.
O O

r

Cisim silindirle beraber düzgün çembersel hareket yaptığına göre,
Cismin üzerinde merkeze doğru bir net kuvvet olmalı ve bu net kuvvet merkezcil
kuvvettir. Bu kuvvet silindir tarafından cisme uygulanan temas yüzeyinin uygu-
ladığı tepki kuvvetidir. Cismin düşeyde ağırlığına zıt yönde bir sürtünme kuvveti
olmalı ki kaymadan dursun. (F = m . g olmalı) Buna göre;
s
m F = N k olduğun dan tepki kuvvetinin büyüklüğü de
⋅
S
F = N'dir.
m
ϑ 2
m. F = m⋅
m
r
ϑ 2
m⋅ = N ve ya m⋅ω ⋅ = N olur .
2
r
r

Sabit açısal hızla dönen silindirin
içinde silindirle birlikte kaymadan
dönen cisme ait kuvvet diyagramı

DİKKAT

Sürtünme kuvveti her zaman maksimum değerinde ol-
maz (F ).
smax
(F ) ≥ mg ise sistem burada dengede kalır.
smax
mg > (F ) ise cisim aşağı kayar.
smax

148 MEBİ KONU ÖZETLERİ FİZİK - AYT