Page 196 - Konu Özetleri AYT Fizik
P. 196

IŞIĞIN TEK YARIKTA KIRINIMI



                                                            •   Yarığın bir kısmına saydam engel konulursa, say-
                                                                dam  engel  ışığın  ortalama    hızının  azalmasına
                                                    +y
                                                                neden olur.
                           K 1                              •   Işık, yarığın hangi kenarından daha geç çıkarsa
                                                                merkezi aydınlık saçak o tarafa doğru kayar (bu
                                                    A 0         durumda -y yönüne kayar).

                                                            •   Saçak aralıklarında herhangi bir değişim gözlem-
         Tek renkli
            ışık           K 2                      -y          lenmez.
          kaynağı                                           •   Eğer  engel  saydam  değilse,  ışık  bu  engelden
                   Yarıklar düzlemi                             geçemez ve bu durum merkezi aydınlık saçağın
                                                                +y yönüne kaymasına neden olur. Ayrıca, yarığın
                                                 Ekran
                                                                genişliği azalacağı için saçak aralıkları artar.


        Kırınım Deseninde Merkezî Aydınlık Saçağın Yerini ve Saçak Aralığını Etkileyen Faktörler




                                                    +y      •   Yarık düzlemi, şekilde gösterildiği gibi ok yönünde
                                                                hafif bir açıyla döndürüldüğünde, yarıklar arasındaki
                      K 1                                       dikey mesafe azalır (w > w ) ı
                   w            w'                  A 0     •   Bu durum, saçak aralığını belirleyen Δx formülüne
                                                                göre saçak aralığının artmasına neden olur.
         Tek renkli
            ışık                                            •   Yarık  genişliği  (w)  artırıldığında,  Δx  formülüne
          kaynağı      K 2                          -y          göre saçak aralığı küçülür. Ancak, merkezi aydın-
                   Yarıklar düzlemi                             lık saçağın yeri değişmez.

                                                 Ekran




                                                    +y
                                                            •   Yarık  düzlemi  ile  perde  arasındaki  mesafe  (L)
                   λ       K 1                                  artırıldığında,  Δx  bağıntısına  göre  saçak  aralığı
                                                                genişler. Ancak merkezi aydınlık saçağın konumu
                                                   A
                                                    0
                                                                sabit kalır.
          Tek renkli       K                                •   Kullanılan ışık kaynağının dalga boyu (λ) arttığın-
            ışık            2                       -y          da, Δx bağıntısına göre saçak aralığı genişler. Fa-
           kaynağı                     L                        kat merkezi aydınlık saçak yerini korur.
                   Yarıklar düzlemi

                                                 Ekran




















  196     MEBİ KONU ÖZETLERİ                                                                   FİZİK - AYT
   191   192   193   194   195   196   197   198   199   200   201