Page 29 - Konu Özetleri AYT Psikoloji

YAŞAM BOYU GELİŞİM - GELİŞİM DÖNEMLERİ VE GELİŞİM DÖNEMLERİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ

Gelişim Dönemleri
Döllenme ile ölüm arasında yaşanan ve süreklilik arz eden gelişim sürecinin farklı evrelere ayrılarak incelenmesi çalışma-
ların daha pratik bir hâle gelmesi için gerekli bir durumdur. Gelişim, dönemler hâlinde gerçekleşir ve her dönemin kendine
özgü gelişim özellikleri vardır.

DİKKAT

Gelişim görevi; belli bir dönem için gerçekleşmesi beklenen beceri ve davranışlardır.
Örneğin; yürüme bebeklik, meslek seçimi ise ergenlik döneminin başlıca gelişim görevlerindendir.
Gelişim Dönemlerinin Temel Özellikleri
Yeni Doğan ve Bebeklik Dönemi (0-2 yaş): Doğumdan sonraki ilk bir ay bebeğin yeni doğan dönemidir. Yeni doğan
dönemi doğum öncesi dönem ile yakından ilişkilidir. Döllenmeden doğuma kadar geçen süreyi kapsayan doğum öncesi
dönemde annenin beslenme şekli, stres düzeyi, geçirdiği hastalıklar, kullandığı bazı ilaçlar, uyku düzeni vb. bebeği etkiler.
Bebeklik dönemi, doğum öncesi dönemden sonra bedensel gelişimin en hızlı olduğu dönemdir. Bebeklerin, bireysel özel-
liklerine ve cinsiyetlerine göre ağırlık ve boy ölçüleri değişkenlik gösterir.

Yeni doğan döneminin başlıca gelişim görevleri: Bebeklik döneminin başlıca gelişim görevleri:
• Çevreye uyum sağlama • Yürümeyi ve konuşmayı öğrenme
• Nefes almaya alışma • Göz ve el faaliyetleri arasında ilişki kurmayı öğrenme

• Belli dönemde uyumayı ve uyanık kalmayı öğrenme • Kendi kendine bazı davranışları yapabilmeyi öğrenme

DİKKAT

Bedensel değişimin en hızlı olduğu dönem doğum öncesidir.

Çocukluk Dönemi (2-12 yaş): Erken çocukluk döneminde fiziksel gelişim hızı bebeklik dönemine göre yavaşlar. Sinir
sistemi ve duyu organları büyük oranda gelişimini tamamlar. Büyük kas gruplarının kullanıldığı yürümek, tırmanmak, at-
lamak, koşmak gibi kaba motor becerileri hızla gelişir. Kaba motor becerilerindeki gelişime bağlı olarak çocuğun fiziksel
etkinlik düzeyi çok yüksektir. Uzun süre bir yerde duramaz. Konuşmayı ve yürümeyi tam olarak öğrenir. El-göz uyumunu
sağlamaya başlar. Giyinme, yemeğini yeme gibi öz bakım becerileri gelişir. Ergenlik döneminin başlangıcını oluşturan orta
çocukluk döneminde fiziksel gelişim önceki yaşlara göre daha yavaştır. Çocuklar bu dönemde bilgiyi sistemli ve mantıklı bir
biçimde işlerler ancak bunu, bilgi somut biçimde verildiği zaman yapabilirler. Akran grupları bu dönemin ikinci yarısı olan
geç çocukluk döneminde daha fazla önem kazanır. Bu yaşta sorumluluk duygusu, vicdan, ahlak ve değerler sistemi gelişir.

Çocukluk döneminin başlıca gelişim görevleri:
• Büyük ve küçük kasları kullanmayı öğrenme • Okuma, yazma ve hesaplama gibi temel okul becerileri
• Çeşitli oyunlarda beceri kazanmayı öğrenme kazanma
• Kendi cinsine uygun rolleri benimseme • Zaman kavramını öğrenme

PSİKOLOJİ - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 29