Page 41 - Konu Özetleri AYT Psikoloji
P. 41
ALGILAMA VE ALGI YANILMALARI
1. Şekil (Biçim) Değişmezliği: Önceden şekli bilinen bir nesneye farklı açılardan bakılsa da nesnenin eski şekliyle
algılanmasıdır.
Örneğin bir pencereye farklı açılardan bakılsa da pencere hep dikdörtgen olarak algılanır.
2. Büyüklük Değişmezliği: Önceden boyutları bilinen bir nesnenin, nesne uzaklaşıp yakınlaşsa da hep aynı şekilde
algılanmasıdır.
Örneğin bir gökdelenden aşağıya bakıldığında insanlar, arabalar ve binalar çok küçük görünür ancak yine de normal
boyutlarıyla algılanır.
3. Renk Değişmezliği: Nesnenin ışıkta kalan kısmı daha açık, gölgede kalan kısmı daha koyu renkte göründüğü hâlde
nesneyi bilinen renkte algılama eğilimidir.
Örneğin bordo renk bir araba, gece siyaha yakın renkte görünmesine rağmen bordo olarak algılanır.
Derinlik Algısı:
İnsan retinası en ve boy olmak üzere iki boyutludur. Fakat biz birtakım algısal ipuçlarını kullanarak nesnelerin derinliğini de
(üçüncü boyutu) algılarız. Derinlik algısı retinaya yansıyan görüntülerin iki boyutlu olmasına rağmen nesnelerin üç boyutlu
olarak algılanmasıdır. Örneğin tren raylarının giderek daralıyormuş gibi görünmesi, küçük nesnelerin uzakta büyük nesne-
lerin ise daha yakındaymış gibi algılanmasının nedeni derinlik algısıdır.
Algıda Seçicilik:
İnsanın çevresinde aynı anda birden çok uyarıcı bulunmaktadır. Ancak insan bunların tamamına dikkatini veremez. İnsa-
nın bu uyarıcılar arasında dikkatini belli bir uyarıcıda toplamasına ve birçok uyarıcı arasındayken yalnızca onları algılama-
sına algıda seçicilik denir.
Aç olan bir insanın dikkatini yiyeceklere vermesi, spora ilgisi olan bir kişinin gazete okurken spor sayfasındaki haberlere
yoğunlaşması, normalde kırmızı arabalara dikkat etmeyen bir kişinin kırmızı araba aldıktan sonra kırmızı arabalara dikkat
etmesi algıda seçicilik örnekleridir.
PSİKOLOJİ - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 41