Page 43 - Konu Özetleri AYT Psikoloji
P. 43
PSİKOLOJİ
KONU ALGIYI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
ÖZETİ DUYUM VE ALGI ARASINDAKİ FARKLAR
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT
Algılamanın Örgütleme İlkeleri
HATIRLAYALIM
Yirminci yüzyılın başında Almanya ‘da gelişen Gestalt yaklaşımına göre bütün, parçaların toplamından daha fazlasıdır.
Algının gerçekleşmesinde uyaranların örgütlenmesinin önemli bir rolü vardır.
Uyarıcıların tek tek değil de anlamlı ilişkiler bütünü hâlinde algılanmasına algıda örgütleme (organizasyon) adı verilir.
Algının bu özelliği sayesinde çevremizi düzenli ve anlamlı olarak algılarız. Örneğin bir insanın yüzünü kaş, göz, burun, ağız
toplamı olarak değil de bir bütün yüz olarak algılarız.
Algılama Prensipleri:
1) Şekil-Zemin (Figür-Fon) İlişkisi:
Nesneleri şekil ve zemin olarak ayırma eğilimi vardır. Bu eğilim nesnelerin zemine göre göze çarpmalarına, zeminden doğ-
ru sivriliyormuş gibi görülmelerine neden olur. Örneğin resimler duvarın üzerinde asılıdır, kelimeler de sayfanın üzerinde
yer alır.
Zemin olmadan şekil olmaz. Çünkü şekil, zemin içinde anlam kazanır. Şekil, zeminin üstünde olan ve o an dikkatimizi
çeken şeydir. Şeklin arka planında kalan kısım da zemindir. Bazen şekil olarak görülen bir biçim daha sonra zemin olarak
görülebilir.
2) Devamlılık: Birbirini takip eden yani devamlılık gösteren uyarıcılar, tek tek değil bir bütün olarak algılanır.
Örneğin film şeritleri tek tek fotoğraflardan oluşur. Ancak biz filmi izlerken onları bir bütün olarak algılarız.
Yanıp sönen ampullerden oluşan bir yazıyı tek tek ampuller şeklinde değil anlamlı bir yazı şeklinde bütün olarak algılarız.
PSİKOLOJİ - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 43
