Page 93 - Konu Özetleri AYT Psikoloji
P. 93
RUH SAĞLIĞI - RUH SAĞLIĞININ ÖNEMİ VE ÖLÇÜTLERİ - RUH SAĞLIĞINI KORUMADA DENGE, EMPATİ VE HOBİLER
Dünya Sağlık Örgütüne göre sağlık; bedensel, ruhsal ve sosyal olarak tam bir iyilik hâlidir. Ruh sağlığının ölçütleri ideal ve
tam bir iyilik hâlini yansıtır. Çoğu insanın ruh sağlığı ne ideal ruh sağlığı durumunda ne de ruhsal rahatsızlık boyutundadır.
Örneğin günlük hayatta her insan üzülür ya da kaygılanır. Bireylerin ruhsal sorunlarının olması, ruhsal denge ve uyumla-
rının bozuk olduğu anlamına gelmez.
Ruhsal yönden sağlıklı olan insan yaşadığı toplumun kurallarına, gelenek ve göreneklerine uyar, kurallara uymadığında
ise çevreyi rahatsız etmeden yaşadığı çatışmayı çözmeyi başarabilir. Tutum ve davranışları ile çevresine huzur ve neşe
verir. Ruh sağlığını korumak hem içsel hem de toplumsal barış açısından önemlidir.
Ruh sağlığının korunmasında bireyin strese karşı dayanıklılığı önemli bir etkendir. Dayanıklılık, stresli durumlara uyum
gösterebilme becerisidir. Dayanıklılığı yüksek olan kişi, yapacağı işin önemli olduğuna inanarak kendini o işe adar. Yaşa-
dığı zorluklar karşısında dirençli olur Yaşamının denetimini kendi sağlar. Zorluklara meydan okur.
Stres altındaki bireye çevresindeki insanlar tarafından sağlanan duygusal, bilişsel ve maddi yardımlar sosyal destek
olarak tanımlanır. Yeterli sosyal desteğe sahip olmak ruh sağlığını korumada önemli bir etkendir. Sağlıklı bir bağlanmanın,
güvenin ve yeterli bakımın olduğu iyimser bir ailede yetişen bireyler strese karşı daha dayanıklı olur. Birey sosyal çevre-
sinden aldığı maddi, duygusal ve bilişsel destek ile yaşadığı stres ve zorluklara karşı daha dayanıklı olur.
Ruh Sağlığını Korumada Denge, Empati ve Hobiler
İnsan denge durumunu ruhsal açıdan da sürdürmeyi amaçlar. Ruhsal denge insanın duygu, düşünce ve davranışları
arasındaki uyumdur. Bu uyumun bozulması durumunda birey çeşitli yollarla bu dengeyi sağlamaya çalışır. Tüm ihtiyaçların
karşılandığı bir denge durumu sağlamak ruhsal açıdan zordur.
Birey, ruh sağlığını korumak için hem kendiyle hem de çevresiyle olumlu iletişim kurmalıdır. Kendisiyle ilgili sürekli başa-
ramam ya da yapamam diye düşünen birey, bir süre sonra başarısız olduğunu hisseder.
Çevreyle olumlu iletişim kurmak çok şeyi değiştirebilir. Çevreyle olumlu iletişimin en etkili yolu empati kurmaktır. Empati
karşıdaki kişinin duygu ve düşüncelerini anlamak ve anladığını ifade etmektir. Empatik düşüncenin amacı, anlaşıldığını
hisseden bireyin duygularını empati kuran kişiye rahatlıkla anlatması ve bu sayede rahatlamasıdır.
Zorunlu yapılan işler dışında, hobilere sahip olmanın ruh sağlığını koruyucu bir etkisi vardır. Küçük yaşlardan itibaren
edinilen, yetişkinlikte de devam eden ve çeşitlenen bu hobiler bireyin kaliteli zaman geçirmesini sağlayarak hem beden
hem de ruh sağlığını korur.
PSİKOLOJİ - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 93