Page 164 - Konu Özetleri AYT Türk Dili ve Edebiyatı

MASAL/FABL

MASALIN BÖLÜMLERİ

DÖŞEME SERİM DÜĞÜM ÇÖZÜM DİLEK
"Evvel zaman “Bir memleketin Olayların Çatışma bu "Onlar ermiş
içinde..." vb. bir birinde...” gibi geliştiği, bölümde muradına..." vb
tekerleme ile ifadelerle olaya çatışmanın sonuçlanır. bir tekerleme
başlar. Bu giriş yapılır. ortaya konduğu, İyiler ile masalın
tekerlemeler Kişiler bu kişilerin ıyice ödüllendirilir, sona erdiği
çoğu kez bölümde belirginleştiği kötüler bölümdür.
anlamsızdır. tanıtılır. bölümdür. cezalandırılır.

NOT HATIRLAYALIM

Çatışma, merak unsurunu artırmak amacıyla iki zıt Masallarda padişah, Hızır, derviş, hükümdar, Keloğ-
kavramın karşı karşıya getirilmesidir. Masallarda lan vb. iyiliğin sembolüyken devler, cadılar, vezirler vb.
çatışma çoğunlukla iyilik-kötülük, güzellik-çirkinlik, kötülüğün sembolüdür.
yardımseverlik-bencillik, akıl-gönül, bilgelik-cehalet gibi
soyut kavramlar arasında olur.

DİKKAT KRİTİK BİLGİ

Yaygın görüşe göre masalların kaynağı Eski Yunan ve Cumhuriyet Dönemi’nde halk ağzında yaşayan
Hint mitolojileridir. masalları Pertev Naili Boratav, Eflatun Cem Güney,
Naki Tezel gibi edebiyatçılarımız derleyerek yayımlamıştır.

FABL

Kahramanları çoğunlukla hayvanlardan seçilen fakat insanı anlatan, çoğunlukla bir ders verme amacı taşıyan
edebî türdür.
Atasözü ya da özdeyiş yoluyla bir öğüt verilir.
İyilik-kötülük gibi çatışmalardan yola çıkılarak olay örgüsü oluşturulur.
Teşhis ve intak sanatlarından yararlanılır.
Öyküleyici anlatıma başvurulur.
Yer ve zaman belirsizdir.
Ders verme amacı güdüldüğü için dili sadedir.

FABLLARIN PLANI

SERİM DÜĞÜM ÇÖZÜM ÖĞÜT
Kişiler ve çevre Çatışmanın Olayın iyi ya da Bir özdeyiş
kısaca tanıtılıp ortaya konulup kötü beklenmedik ve atasözü ile
olayın başlatıldığı merak bir sonla bitirildiği verilmek istenen
bölümdür. duygusunun ön bölümdür. dersin söylendiği
plana çıkarıldığı bölümdür.
bölümdür.

164 MEBİ KONU ÖZETLERİ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - AYT