Page 165 - Konu Özetleri AYT Türk Dili ve Edebiyatı
P. 165

MASAL/FABL





               HATIRLAYALIM                                     KRİTİK BİLGİ
         15. yüzyıl divan şairlerinden , aynı  zamanda göz hekimi     XIII. yüzyılda Mevlana’nın Mesnevi’sinde fabl özelliği
         olan  Şeyhî'ye  Çelebi  Sultan  Mehmet'in  hastalığını  tedavi         taşıyan bölümlere rastlanmaktadır.
         ettiği  için  tımar  olarak  Tokuzlu  köyü  verilir.  Şeyhî  köye      Gülşehri’nin  XIV.  yüzyılda  Farsçadan  çevirdiği
         giderken tımarın eski sahipleri tarafından saldırıya uğrar ve         Mantıku’t-Tayr adlı eser fabl özellikleri taşır.
         yaşadıklarını Harname adlı mesnevisinde sembolik olarak
         anlatır.                                             XV.  yüzyılda  Şeyhî’nin  yazdığı  Harnâme,  Türk
                                                                edebiyatındaki ilk fabl örneğidir.
               DİKKAT                                         İbrahim  Şinasi  ve  Orhan  Veli  Kanık  Fontaine’in
                                                                fabllarını Türkçeye çeviren sanatçılardandır.
         XIII.  yüzyılda  yaşamış  olan  İranlı  şair  Sadi’nin
         Gülistan adlı mesnevisinde fabl özelliği taşıyan parçalar
         vardır.                                                NOT

                                                          Fransız  yazar  La  Fontaine  XVII.  yüzyılda  Beydaba  ve
                                                          Ezop'tan etkilenerek fabl türünde eserler vermiştir.





                           MASAL                                            FABL




          Ahlakî bir ders vermek amaçlanmaz.          Ahlakî ders verme amacı vardır.




                                                      Genellikle nazım şeklindedir fakat düzyazı şeklinde olanları da
          Nesir şeklindedir.
                                                      vardır.



         Anonimdir. (Sanatsal masalların yazarı bellidir.)  Yazarı bellidir.





         Fabllara göre daha uzundur.                  Kısa metinlerdir.




         Tekerlemelerle akıcılık sağlanır.            Tekerleme yoktur.





         Kahramanları insanlar ve olağanüstü varlıklardır.  Kahramanları çoğunlukla hayvanlardır.





         Sonunda “dilek” bölümü vardır.               Sonunda “öğüt” bölümü yer alır.







        TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - AYT                                               MEBİ KONU ÖZETLERİ      165
   160   161   162   163   164   165   166   167   168   169   170