Page 165 - Konu Özetleri AYT Türk Dili ve Edebiyatı
P. 165
MASAL/FABL
HATIRLAYALIM KRİTİK BİLGİ
15. yüzyıl divan şairlerinden , aynı zamanda göz hekimi XIII. yüzyılda Mevlana’nın Mesnevi’sinde fabl özelliği
olan Şeyhî'ye Çelebi Sultan Mehmet'in hastalığını tedavi taşıyan bölümlere rastlanmaktadır.
ettiği için tımar olarak Tokuzlu köyü verilir. Şeyhî köye Gülşehri’nin XIV. yüzyılda Farsçadan çevirdiği
giderken tımarın eski sahipleri tarafından saldırıya uğrar ve Mantıku’t-Tayr adlı eser fabl özellikleri taşır.
yaşadıklarını Harname adlı mesnevisinde sembolik olarak
anlatır. XV. yüzyılda Şeyhî’nin yazdığı Harnâme, Türk
edebiyatındaki ilk fabl örneğidir.
DİKKAT İbrahim Şinasi ve Orhan Veli Kanık Fontaine’in
fabllarını Türkçeye çeviren sanatçılardandır.
XIII. yüzyılda yaşamış olan İranlı şair Sadi’nin
Gülistan adlı mesnevisinde fabl özelliği taşıyan parçalar
vardır. NOT
Fransız yazar La Fontaine XVII. yüzyılda Beydaba ve
Ezop'tan etkilenerek fabl türünde eserler vermiştir.
MASAL FABL
Ahlakî bir ders vermek amaçlanmaz. Ahlakî ders verme amacı vardır.
Genellikle nazım şeklindedir fakat düzyazı şeklinde olanları da
Nesir şeklindedir.
vardır.
Anonimdir. (Sanatsal masalların yazarı bellidir.) Yazarı bellidir.
Fabllara göre daha uzundur. Kısa metinlerdir.
Tekerlemelerle akıcılık sağlanır. Tekerleme yoktur.
Kahramanları insanlar ve olağanüstü varlıklardır. Kahramanları çoğunlukla hayvanlardır.
Sonunda “dilek” bölümü vardır. Sonunda “öğüt” bölümü yer alır.
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 165