Page 154 - Konu Özetleri TYT Biyoloji

EKOSİSTEMDE MADDE VE ENERJİ AKIŞI

Besin piramidinde üreticiden son tüketiciye doğru gidildikçe aşağıda sıralanan değişimler olur:
• Birey sayısı azalır.
• Üreme hızı azalır.
• Aktarılan enerji azalır.

• Toplam biyokütle (biyomas) azalır.
• Enerji kaybı artar.
• Biyolojik birikim artar.
• Bireylerin vücut büyüklüğü genellikle artar.

• Gelişmişlik ve organizasyon derecesi artar.

DİKKAT PÜF NOKTA

Canlıların vücut büyüklüğü ile birey sayısı ters orantılıdır. Besin zinciri ne kadar uzunsa enerji kaybı da o kadar çok

olur.
Besin zincirlerinde enerjinin aktarımı, üreticilerden tüketicilere ve ayrıştırıcılara doğru tek yönlüdür. Bir trofik düzeydeki
kullanılabilir enerjinin yaklaşık %10’u bir üst basamağa aktarılabilirken %90’ı aktarılamaz (%10 yasası). Bu enerji kaybı
basamak sayısı uzadıkça artar. Aktarılmayan enerjinin bir kısmı büyümede ve gelişmede, bir kısmı ise hücre solunumunda
ısı olarak kaybolur. Enerjinin bir bölümü de besinlerle sindirilmeden dışkı ile atılır. Vücuttan atılan bu atıklar, ayrıştırıcılar
tarafından tüketilir. Besin piramidinde bir trofik düzeyi oluşturan canlıların toplam kütlesi olan biyokütle, enerji kaybına bağlı
olarak piramitte yukarıya doğru çıktıkça azalır.

1.000 J

10.000 J

100.000 J

Enerji piramidi

DİKKAT

Besin piramidinde tabandan tepeye gidildikçe genellikle kullanılabilir enerjinin azalmasından dolayı her basamaktaki canlı
sayısı da azalmaktadır.

154 MEBİ KONU ÖZETLERİ BİYOLOJİ - TYT