Page 111 - Konu Özetleri TYT Coğrafya
P. 111
COĞRAFYA
KONU AFETLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ VE SINIFLANDIRILMASI
ÖZETİ
TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT
AFETLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ VE SINIFLANDIRILMASI
AFET
Can ve mal kaybına neden olan, insan faaliyetlerini aksatan, doğal çevreye zarar veren doğal veya insan kaynaklı olay-
lara afet denir. Bir olayın afet özelliği taşıyabilmesi için can ve mal kaybına sebep olması gerekir. Doğa olaylarının neden
olduğu afetlere doğal afetler, beşerî ortamda insan faaliyetleri sırasında gerçekleşen afetlere beşerî afetler adı verilir.
Deprem, tsunami ve kasırga vb. doğal nedenli afetlerken nükleer kazalar, sanayi patlamaları, maden kazaları beşerî afet-
lerdendir.
AFET TÜRLERİ
Jeolojik Afetler Klimatik Afetler Biyolojik Afetler Sosyal Afetler Teknolojik Afetler
Orman
Deprem Sel ve taşkın Savaşlar Maden kazaları
yangınları
Şiddetli
Tsunami Salgınlar Yangınlar Sanayi kazaları
rüzgârlar
Kütle hareketleri Kuraklık Böcek istilası Terör saldırıları Ulaşım kazaları
Volkanik Nükleer santral
Çığ Erozyon Göçler
püskürmeler kazaları
Aşırı yağışlar, Kıtlık
dolu vb.
Sıcak veya
soğuk hava dalgası
Jeolojik Afetlerin Nedenleri ve Genel Özellikleri
AFET ÖZELLİKLER Etki Alanı Oluşum Hızı
Afete dönüşen depremlerin büyük kısmı, levha hareketleri sonucunda ve yer
Deprem Geniş Hızlı
kabuğunda meydana gelen kırılmalar nedeniyle oluşmaktadır.
Okyanus ve denizlerde deprem, deniz altı volkanik püskürmeler ve heyelan-
lar gibi nedenlerle oluşan dev dalgalardır.
Tsunami Geniş Hızlı
Tsunami dalgaları 30 m yüksekliğe, yüzlerce km dalga boyuna ve saatte 900
km hıza kadar ulaşabilmektedir.
Volkanik püskürmeler; karalar üzerindeki aktif volkanların lav, katı maddeler
Volkanizma Geniş Hızlı
ve gaz püskürtmesiyle meydana gelmektedir.
Heyelan, toprak kayması, çamur akıntısı, kaya düşmesine genel olarak kütle
Kütle hareketleri denir. Kütle hareketlerinin nedenleri; yamaç eğiminin fazla olması,
şiddetli yağış, suyla ağırlaşıp kayganlaşan jeolojik yapı, kaya tabakalarının Dar Hızlı
Hareketleri eğim yönünde uzanması, bitki örtüsünün tahrip edilmesi, insanların inşaat
faaliyetleriyle yamaçlardaki doğal eğim dengesini bozmasıdır.
COĞRAFYA - TYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 111