Page 114 - Konu Özetleri TYT Coğrafya

COĞRAFYA

KONU DEPREM, TSUNAMİ VE VOLKANİK FAALİYETLER, KÜTLE HAREKETLERİ,
ÖZETİ EROZYON
TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT

DEPREM, TSUNAMİ VE VOLKANİK FAALİYETLER, KÜTLE HAREKETLERİ, EROZYON

AFETLERİN ETKİLERİ VE DAĞILIŞI
• Afetler, can kayıplarının yanında doğal ve beşerî ortamda yıkımlara ve ekonomik kayıplara da neden olmaktadır.
• Afetlerden zarar görmüş ve zor durumda kalmış insanlar afetzede olarak adlandırılmaktadır.
• Afetzedeler, başta barınma ve beslenme olmak üzere acil yardıma ihtiyaç duymaktadır. Temel ihtiyaçlarını karşılaya-
mayan ve ekonomik etkinliklerini sürdüremeyen afetzedelerin bir kısmı göç etmek zorunda kalmaktadır.
• Afetlerin dünya üzerinde alansal dağılışında büyük bir dengesizlik vardır. Dünyanın bazı bölgelerinde sık sık afetler
yaşanmaktayken bazı bölgelerinde afet riski yok denecek kadar azdır.
• Afet türleri, zaman içinde gerçekleşme sayısı ve neden olduğu zararlar bakımından büyük farklılıklar gösterir.
DEPREM
Depremlerin büyük bölümü, yer kabuğunun fay hat-
ları boyunca kırılmasıyla oluşan tektonik depremler
şeklindedir. Deprem; can ve mal kayıplarına, başka
afetlerin yaşanmasına ve beşerî yapıların yıkılması-
na neden olabilen bir afet türüdür.
Dünyada geçmişte büyük depremlerin yaşandığı
alanlar belirli kuşaklar etrafında yoğunlaşmıştır. Bun-
lar;
 Büyük Okyanus (Pasifik) Deprem Kuşağı,
 Atlantik Deprem Kuşağı
 Alp-Himalaya Deprem Kuşağı’dır.
Türkiye’de Deprem
• Türkiye; Alp-Himalaya Fay Kuşağı üzerindedir ve Yılı Depremin Yeri Büyüklüğü Can Kaybı
birbirine doğru hareket eden Avrasya, Afrika ile (Kişi)
Arap levhaları arasında yer almaktadır. Ayrıca çok
1939 Erzincan 7,9 32.968
kırıklı bir arazi yapısına sahiptir. Bu durum Türki-
ye’de tektonik hareketliliği artırmaktadır.
1975 Lice (Diyarbakır) 6,6 2.385
• Depremin oluşumu önlenemez ve ne zaman ola-
cağı kesin olarak bilinemez. Ancak faylar üzerinde
1976 Muradiye (Van) 7,5 3.840
yapılacak çalışmalar ile deprem felaketi yaşana-
bilecek yerler tahmin edilerek bu konuda gerekli
tedbirler alınabilir. 1999 Gölcük (Kocaeli) 7,8 17.480
• Depremin yol açacağı olası zararları azaltabilmek Pazarcık
için; deprem öncesinde, deprem sırasında ve dep- 2023 (Kahramanmaraş) 7,7 50.500*
rem sonrasında nasıl davranılacağı konusunda
bilinç sahibi olunmalıdır. Türkiye'de meydana gelen bazı büyük depremler
*14 Nisan 2023 tarihi itibarıyla
Depremden Korunmak İçin Yapılması Gerekenler
Deprem Öncesinde Deprem Esnasında Deprem Sonrasında
Yaşadığınız yerin deprem durumu Sakin kalmaya, paniğe kapılmamaya
hakkında bilgi sahibi olunuz. ve cesaretinizi toplamaya özen gös- Büyük bir depremden sonra artçı
teriniz.
depremler devam edecektir. Duruma
Ailenizle nasıl davranılması gerektiğini Sağlam bir yer bularak başınızı koru- hazırlıklı olunuz.
konuşunuz. yunuz.
Pozisyonunuzu sarsıntı bitene kadar Evinizi terk ederken kalın kıyafetler ve
Deprem çantası hazırlayınız.
değiştirmeyiniz. battaniye alınız.
Devrilebilecek eşyalarınızı sabitleyi- Kalabalık yerlerde merdiven ve asan- Yaralılar varsa gerekli ilk yardımda
niz. sörlere koşmayınız. bulununuz.
Aracınızı durdurarak sabırla aracını- Yıkıntılar arasında gelişigüzel dolaş-
Her odada güvenli bir yer tespit ediniz.
zın içinde bekleyiniz. mayınız.
114 MEBİ KONU ÖZETLERİ COĞRAFYA - TYT