Page 11 - Öğretim Programı Okuryazarlığı
P. 11

Öğretim Programı Okuryazarlığı

            da bahsedilmiştir. Türk millî eğitiminde bu felsefi te-  karşı sorumluluk duyan; yapıcı, yaratıcı ve verimli kişi-
            meller, kanunla güvence altına alınmış ve çerçevesi   ler olarak yetiştirmek. Ayrıca genel amaçlardan sonra
            çizilmiştir.  Millî  Eğitim  Temel  Kanunu’nda  Türk  millî   sıralanan ilkelerde de yetiştirilmek istenen karaktere
            eğitiminin genel amaçları ve temel ilkelerinde yetişti-  dair bazı bilgiler vardır: Nitekim 2. maddede şöyle den-
            rilmek istenen karakterin yansımaları mevcuttur.  miştir: “Milli eğitim hizmeti, Türk vatandaşlarının istek
                                                            ve kabiliyetleri ile Türk toplumunun ihtiyaçlarına göre
            Genel amaçlarda yetiştirilmek istenen karakter profili
            şöyle  tarif  edilmiştir:  Atatürk  inkılap  ve  ilkelerine  ve   düzenlenir.” Öte yandan bir diğer ilkede de(süreklilik)
            anayasada ifadesini bulan Atatürk milliyetçiliğine bağ-  eğitimin hayat boyu devam etmesi ifade edilerek ye-
            lı; Türk milletinin millî, ahlaki, insani, manevi ve kültürel   tiştirilmesi hedeflenen karakterin tüm yurttaşları kap-
            değerlerini benimseyen, koruyan ve geliştiren; ailesini,   saması ve eğitimin her uygun ortamda devam etmesi
            vatanını, milletini seven ve daima yüceltmeye çalışan,   vurgulanmıştır.  Ayrıca  söz  konusu  ilkelerde  karakter,
            insan  haklarına  ve  anayasanın  başlangıcındaki  temel   laiklik ve bilimsellikle de donatılmak istenmiştir.
            ilkelere dayanan demokratik, laik ve sosyal bir hukuk   Öğretim programı okuryazarlığı, son dönemlerde or-
            devleti olan Türkiye Cumhuriyeti’ne karşı görev ve so-  taya  konulan  öğretmenlerin  beceri/yeterlilik  düze-
            rumluluklarını bilen ve bunları davranış hâline getirmiş   yinin  artırılmasıyla  gerçekleştirilebilecek  bir  eylem
            yurttaşlar olarak yetiştirmek; beden, zihin, ahlak, ruh   olarak  tanımlanmaktadır.  Günümüzdeki  bu  yeterlili-
            ve duygu bakımlarından dengeli ve sağlıklı şekilde ge-  ğin daha iyi anlaşılması için öncelikle program okur-
            lişmiş bir kişiliğe ve karaktere, hür ve bilimsel düşünme   yazarlığına yönelik felsefi temellere değinilmektedir.
            gücüne, geniş bir dünya görüşüne sahip, insan hakla-  Eğitimle ilgili görüşler ortaya koyan başlıca dört fel-
            rına saygılı, kişilik ve teşebbüse değer veren, topluma   sefeden söz edilmektedir:


                          Platon’un görüşlerine dayanan, Aydınlanma Dönemi’nde Fichte, Hegel tarafından şekillendirilen
                          bir felsefedir. Temelde metafizik ve epistemolojiye değer vermektedir. İdealist eğitim programı
                          özellikleri şu şekildedir: i) Bilgi doğuştan gelir ve eğitimle öğrenciye sezdirilir. ii) İyilik, güzel-
             İdealizm     lik gibi evrensel ve ahlaki değerler aktarılır ve değişmezdir. iii) Öğretmen bilgiyi veren, öğrenci

                          bilgiyi alandır. iv) Matematik, tarih, edebiyat gibi derslerin önemi fazladır. v) Sokratik yaklaşım,
                          model olma ve taklit gibi yöntemlerle eleştirel becerilere önem verilmelidir.

                          Aristo’nun görüşlerine dayanan, insanı noksan olarak gören, kutsal bir yaratıcıyı kabul eden,
                          Aydınlanma Dönemi’nde J. Locke, Hume, Mill, Bacon tarafından biçimlendirilen bir felsefedir.
                          Gerçekte var olana, tek doğruya ve epistemolojiye değer vermektedir. Realist eğitim programı
                          özellikleri şu şekildedir: i) Eğitimde temel amaç öğrencinin zihinsel gelişimini tamamlaması ve
             Realizm      mutlu olmasıdır. ii) Eğitimde önemli olan içerik alanla (ders) ilgili temel kavramlar ve bu kav-

                          ramları pedagojik içeriğe dönüştürmektedir. iii) Sosyal bilimler ve fen bilimleri derslerine önem
                          verilmekte, öğretmenden uzmanlaşma beklenmektedir. iv) Anlatım, tartışma, deney, gözlem,
                          araştırma ve bilimsel yöntemler önemli yöntemlerdir.

                          20. yüzyılda ortaya konulan, J. Dewey, W. James tarafından biçimlendirilen, deneyciliğe daya-
                          nan ve genellikle ABD’de ortaya çıkan bir felsefedir. Pragmatist eğitim programı özellikleri şu
             Faydacılık   şekildedir: i) Bilgi yaşantılar yoluyla elde edilir. ii) Bilimsel yöntem ve tümevarım esasına daya-
                          nır. iii) Değişim sürekli, bilgi değişebilir ve değerler görecelidir. iv) Faydalı bilgi, iş birliği, daya-
                          nışma, problem çözme ve yaşayarak öğrenme önemlidir.

                          Aydınlanma Dönemi’ne dayanan, Greene, Kneller, Nietzsche, Marcel, Buber ve Satre tarafından
                          biçimlendirilen bir felsefedir. Şimdiki zamana, bireysel seçimlere ve tercihlere, özgürlüğe önem
                          verilirken; geçmişe ve geleceğe, grup normlarına, otoriteye ve kurulu düzene karşı çıkılmakta-
             Varoluşçuluk
                          dır. Varoluşçu eğitim programı özellikleri şu şekildedir: i) Öğrenci merkezlidir. ii) İnsanın öğren-
                          mesinde sezgi önemlidir ve kendini gerçekleştirebilir. iii) Özel yetenek, edebiyat ve sanatla ilgili
                          dersler önemlidir.

                                                                                                        9
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16