Page 358 - Öğretim Programı Okuryazarlığı

EK 4: Kimya 12 (12.4.4.1.-Değerlendirme) Ders Planı Örneği Öğretim Programı Okuryazarlığı

Görseli inceleyen öğrencilere “Nilüfer çiçeği (Lotus çiçeği) yapraklarının nasıl her zaman temiz kaldığını biliyor
musunuz?” sorusu sorulur. Öğrencilerin cevaplarından sonra aşağıdaki açıklamalar yapılır:
“Nilüfer çiçeği yağmur ormanlarında bulunur ve yaprağında bulunan nano büyüklükteki tepecikler sayesinde üze-
rinde biriken yabancı partiküller bilardo topları gibi çarpışarak yaprak üzerinden kayar. Çamur ve bataklıkta
yetişmesine rağmen hiçbir şekilde bulunduğu ortamın kirinden etkilenmeyen nilüfer çiçeği, her gece kapanır ve
sabahları üzerinde hiçbir çamur lekesi olmadan geri açar. Böylece bitki hem toz ve kirden hem de hastalıklardan
uzak kalır. Bilim adamları su parçacıkları ve kirin, bitkinin doğal yüzeylerine yapışmadığı olayından yola çıkarak
kendi kendini temizleme özelliği olan kumaşlar üretmişlerdir.”
1-GİRİŞ Yapılan açıklamanın ardından öğrencilere aşağıdaki sorular yöneltilerek sınıfta bir beyin fırtınası yapmaları

sağlanır.
• Akıllı mikro ve nano yüzeyler hayatımızı nasıl ve ne şekilde kolaylaştırıyor olabilir?

• Nilüfer çiçeğinin kendi kendini temizleme özelliğinden ilham alınarak ne tür ürünler geliştirilebilir?
• Bir bilim insanı olsaydınız kendi kendini temizleme özelliği olan hangi ürünü geliştirirdiniz? Neden?
Yukarıdaki soruların ardından öğrencilere “Nanoteknolojinin özellikleri ve kullanım alanları ile ilgili bir araştır-
ma yapacak olsaydınız araştırmanızı hangi anahtar kelimeleri kullanarak gerçekleştirirdiniz?” sorusu sorulur.

Tahminî Süre: 40 dakika
Aşağıdaki tablo öğrencilerle paylaşılır.

Büyüklüklerin Öneklerinin Etimolojik İfadeleri

Sayı Rakam Yunanca Türkçe Yunanca Önek
Bir milyar 1.0 9 6 Gigas Dev Giga
2-KEŞFETME Bir 1.0 -6 Mikros Küçük Mikro
Büyük
Bir milyon
Megas
Mega
1
Milyonda bir
1.10
Milyarda bir 1.10 Nannos Cüce Nano
-9
Öğretmen, tablodaki büyüklükleri ifade eden başlıca bilimsel öneklerin etimolojisini öğrencilerin incelemesini
söyleyerek onlardan neler düşündüklerini ifade etmelerini ister. Böylece öğrenciler nano, metrik sistemde bir
-9
birim ve 1 nm = 10 m sonucuna ulaştırılır.

Bu tarz bir sorunun, öğrencilerde konuyla ilgili ön bilgileri ortaya çıkaracağı düşünülmektedir. Çünkü herhangi bir konuya yönelik
doğru anahtar kavramları belirlemek, o konuyla ilgili belirli bir düzeyde bilgi birikimi gerektirmektedir. Öğrencilerin nanotekno-
loji ile doğrudan ilgili anahtar kavramları belirleyebilmeleri ya da belirleyememeleri öğretmene öğrencilerin sahip olduğu ön
bilgiler hakkında fikir verecektir. Ayrıca, anahtar kavramlar bireyi bir bilgiye götüren temel kavramlardır. Nanoteknoloji ile ilgili
yapılacak bir araştırmada doğru anahtar kavramları belirleyebilmenin öğrencilerde bilgi okuryazarlığı becerisini geliştireceği
düşünülmektedir. Çünkü bilgi okuryazarlığının, bilgiye ulaşmada hangi anahtar kavramların kullanılması gerektiği bilgisini de
içerdiği belirtilebilir.

357
357
357