Page 166 - Türkçeyi Etkili Kullananlar

N ihad Sami Banarlı
NİHAD SÂMİ BANARLI

(1907-1974)

Hayatı ve Eserleri

İstanbul’un Fatih ilçesinde doğmuştur. İstanbul Darülfünunu Edebiyat Fakültesinin Edebiyat Bölümünü ve
aynı zamanda Yüksek Muallim Mektebini bitirmiştir. Önce Edirne’de, ardından İstanbul’da çeşitli okullarda
öğretmenlik yapmıştır. Öğretmenliğinin yanı sıra İstanbul Fetih Cemiyetine bağlı İstanbul Enstitüsünde
ve Yahya Kemal Enstitüsünde müdürlük görevlerinde bulunmuş ve bu kuruluşların yayın çalışmalarını
yürütmüştür. Millî Eğitim Bakanlığının “1000 Temel Eser” ve “Çağdaş Türk Yazarları” komisyonlarında
görev almıştır. Kubbealtı Cemiyetine bağlı Dil ve Edebiyat Akademisinde edebiyat dalı başkanlığını ve
Kubbealtı Akademi Mecmuası’nın müdürlüğünü yapan Banarlı İstanbul’da vefat etmiştir.
Türkçenin Sırları, Şiir ve Edebiyat Sohbetleri, Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, Yahya Kemal Yaşarken, Yahya
Kemal’in Hatıraları, Kitaplar ve Portreler sanatçının araştırma-inceleme türündeki eserlerinden bazılarıdır.

Türkçeye Katkıları

• Türkçedeki yabancı kökenli kelimelere dilimizin ses özellikleri verilerek bu kelimelerin
millîleştiğini savunmuştur. Örneğin Farsçadaki “gul” kelimesi dilimizde “gül” şeklini alarak
Türkçeleşmiştir.

• Türkçeyi sevmek ve anlamak için Türk milletini tarihiyle ve kültürüyle bir bütün olarak sevmek ve
anlamak gerektiğini belirtmiştir.

• “Öz Türkçe” ve “arı dil” kavramlarına karşı çıkmış, yalnızca dış dünyaya kapalı küçük kabile
dillerinin saf kalabileceğini ifade etmiştir.
• Yazılarında didaktik bir üslup değil, konuyu örneklerle zenginleştirerek zevkli bir anlatım yolunu
tercih etmiştir.
• Geniş bir kelime hazinesine sahip olan sanatçı; yazılarını şiir, özdeyiş, deyim ve atasözleriyle
zenginleştirmiştir.
• Düşünce yazılarında kuru bir anlatımdan kaçınmış, yer yer şiirsel ifadelere yer vermiştir.

• Dil bilgisi kurallarına ve cümle yapısına önem vermiş, devrik cümle kullanımını Türkçeye ihanet
olarak görmüştür.

Birinci Baskının Önsözü

Bu kitap, Türk dili üzerinde yıllar yılı yapılan araştırmaların; duyulan heyecanların ve
samimi bir Türkçe sevgisinin yazı haline konulmasıyla meydana geldi. Türkçemizin Türkiye
topraklarında, büyük bir "millî estetik"le işlenmiş oluşuna bir kitap boyunca dikkat eden ilk
eser, belki de budur.
(Türkçenin Sırları)

164 Türkçeyi Etkili Kullananlar