Page 63 - Türkçeyi Etkili Kullananlar
P. 63
Etkinlik
1. Bilge Kağan Yazıtı’nda Köktürk Devleti’nin zayıflamasındaki etkiler, “Türk beyleri Türk adını
bıraktı. Çin adını tutarak Çin kağanına itaat etmiş. (…)” sözüyle ifade edilmiştir.
Yukarıdaki cümleden hareketle dildeki bozulmaların millî birliğe etkilerinin neler
olabileceğini açıklayınız.
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
2. “Türk, Oğuz Beyleri, milleti işit: Üstte gök basmasa, altta yer delinmese, Türk milleti ilini,
töreni kim bozabilecekti? Türk milleti, vazgeç, pişman ol!”
(Bilge Kağan, Doğu Yüzü, 18. Satır)
“Ey Türk istikbalinin evladı! İşte, bu ahval ve şerait içinde dahi vazifen, Türk istiklal ve
cumhuriyetini kurtarmaktır. Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur.”
(Atatürk’ün Gençliğe Hitabesi, Nutuk)
Yukarıdaki iki parçanın benzer ve farklı yönlerini bulunuz.
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
3. “Orada kötü (düşünceli) kişiler şöyle akıl verirlermiş: (Çinliler) uzakta isen kötü ipek verir,
yakında isen iyi ipek verir diyerek öylece akıl verirlermiş.”
“Tanrı gibi tanrıdan olmuş Türk Bilge Kağan(ım).”
“Tatlı sözüne yumuşak ipeklerine kanıp Türk halkından birçoğunuz öldü. Türk halkı
öleceksin… Türk halkı öleceksin.”
Bu parçada yer alan dil özelliklerini (deyim, söz sanatı, yineleme, nedensellik…) bularak
VIII. yüzyıldaki Türkçenin gelişmişliği hakkında düşüncelerinizi paylaşınız.
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
Türk Dili ve Edebiyatı 61