Page 19 - BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR TARİHİ 12

Spor Beden Eğitimi ve Sporun Karşılaştırılması

Spor, gerek kavram ve gerekse faaliyet şekilleri olarak insanlık tarihi kadar eskidir. Tarihin her Beden eğitimi ve spor, birbirini tamamlayan ve ortak amaçları olan iki kavramdır. Ancak araların-
döneminde farklı amaçlar için spor faaliyetleri düzenlenmiştir. da çeşitli farklılıklar da mevcuttur. Bu farklılıklar şu şekilde özetlenebilir:
Spor kelimesi, İngiliz aristokrasisinin konuşma dilinden olup “boş zamanları değerlendirmek için Beden eğitimi, bireyin be-
yapılan vücut ve kafa eğitimi ile birlikte eğlence sağlayan hareketler” olarak tanımlanmıştır. Latincedeki den ve ruh sağlığıyla birlikte fiziki
dağıtmak, birbirinden ayırmak anlamına gelen “disportare” veya “deportare” kelimelerinden doğmuştur. becerilerini geliştirmeye yönelik
19 yy.dan itibaren de tüm dünyada yaygın olarak “spor” biçiminde kullanılmaya başlamıştır. faaliyetlerdir (Görsel 1.7). Gerek-
İnsanın mücadele azmi- tiğinde çevresel koşullara ve katı-
ni kullanarak kazanmak ve ba- lımcıların özelliklerine göre değiş-
şarılı olmak için sistemli ve dü- tirilebilen esnek kurallara sahiptir.
zenli kurallar içerisinde yaptığı Oyuna, jimnastiğe ve spora dönük
bedensel etkinliklere spor denir alıştırmaları kapsayan geniş taban-
(Görsel 1.5). Spor; yenmek, geç- lı bir etkinliktir. Spor ise oynamak,
mek ve başarı göstermek amacı eğlenmek ve karşı karşıya gelmek
ile düzenlenmiş belirli kurallara için bireyler ve takımlar arasında
dayanan sistemli hareketlerdir. yapılan fiziksel çabaların tümüdür.
İnsan ruhundaki mücadele ve Bireyin beden ve ruh sağlığını geliş-
başarma azminin sistemli ve adil tirmenin yanında belirli kurallar ve
şartlar içinde çeşitli güçlükleri rekabet ölçüleri içinde mücadele
göze alarak bedenî bir yarışma- etme, heyecan duyma, yarışma ve Görsel 1.7: Beden eğitimi ve spor dersi
ya dönüşmesidir. üstün gelme amacı güder.
Spor; oyunla yarışmayı Beden eğitiminde rekor kırma veya şampiyon olma amacı yoktur. Bir eğitim aracı olarak dü-
birleştiren, kazananları ödüllen- şünüldüğü için mümkün olduğunca yarışmadan kaçınılır. Kullanılan oyunlarda mücadele ve ağır kas
diren, üst düzeyde mücadele ve çalışmaları en az düzeye indirilerek hafifletilir. Çalışmanın ölçüsü belirli bir ayarda tutulur. Sporda ise
ağır kas çalışmaları gerektiren Görsel 1.5: Top sürme şampiyon olmak ve rekor kırmak için fiziksel yetenekler zorlanarak en üst seviye yakalanmaya çalışılır.
bir uğraştır (Görsel 1.6). Sporda üstünlük kurma, birbirinden ayırma, eliminasyon, rekabet ve ölçümlerle sonucun belirlenmesi
şartken beden eğitiminde bu faktörler temel şart değildir. Beden eğitiminde temel fonksiyon, fiziksel ve
ruhsal zindeliktir.

Tablo 1.1: Beden Eğitimi ve Sporun Karşılaştırılması

BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN FARKLI ÖZELLİKLERİ

BEDEN EĞİTİMİ SPOR
Müsabaka değildir. Müsabakadır.
Reklam aracı değildir. Reklam aracıdır.
Üretime yönelik değildir. Üretimi artırır.
Seyir aracı değildir. Seyir aracıdır.
Politika aracı değildir. Politika aracıdır.
Meslek değildir. Meslektir.

BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN ORTAK ÖZELLİKLERİ
Eğitim ve eğlence aracıdır.
Teknik ve bilimdir.
Zevk ve estetiktir.
Fizik ve ruhen güçlenmedir.
Kişiler arası ilişkileri artırır.
Görsel 1.6: Kısa mesafe koşu yarışması

16 BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR 17